Salı 9 Ramazan 1445 - 19 Mart 2024
Türkçe

Kendisi hac yapmadığı halde anne ve babasına hac yaptıran kimsenin hükmü

Soru

Kendisi hac yapmadığı halde anne ve babasına hac yaptıran kimsenin hükmü nedir?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Hamd, yalnızca Allah'adır.

Her kim, hac yapmaya gücü yeter ve haccın şartları kendisinde bulunursa, o yıl içerisinde hac yapması gerekir. Anne ve babası veya başka birisi için haccı ertelemesi câiz değildir. Çünkü hac, âlimlerin iki görüşünden en doğru olanına göre hemen yerine getirilmesi gereken bir farzdır. Farz-ı ayın, anne ve babaya iyilikten önce gelir.

Nitekim Allah Teâlâ hac hakkında şöyle buyurmuştur:

... وَلِلّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ [ سورة آل عمران من الآية: 97 ]

"Yoluna gücü yetenlerin Beytullah'ı haccetmeleri, Allah'ın insanlar üzerindeki bir hakkıdır. Kim de (haccın farz oluşunu) inkâr ederse, bilsin ki Allah, âlemlerden (onun haccından ve diğer amelinden) müstağnîdir."(Âl-i İmrân Sûresi: 97)

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- de bu konuda şöyle buyurmuştur:

عَجِّلُوا الْخُرُوجَ إِلَى مَكَّةَ؛ فَإِنَّ أَحَدَكُمْ لاَ يَدْرِى مَا يَعْرِضُ لَهُ مِنْ مَرَضٍ أَوْ حَاجَةٍ. [ رواه أبو نعيم في الحلية والبيهقى في شعب الإيمان وحسنه في صحيح الجامع ]

"(Hac ve umreyi edâ etmek için) Mekke'ye gitmekte acele edin. Zirâ biriniz, hastalık ve ihtiyaç (fakirlik) gibi bir şeye maruz kalacağını bilemez." (Ebu Nuaym; "Hilyetu Tâlibi'l-İlm", Beyhakî; "Sünen-i Kübrâ", 3/340, hadis no: 8477. Elbânî, "Sahihu'l-Câmi'", hadis no: 3990'da hadisin hasen olduğunu belirtmiştir.)

Bu konuda (41702) nolu sorunun cevabına bakabilirsiniz.

Fakat anne ve babanın bu durumdaki haccı sahihtir (geçerlidir). Bu evladın da gücü yettiği zaman haccı edâ etmek için acele etmesi gerekir.

İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimlerine:

"Bir insanın, kendisi hacca gitmeden önce anne ve babasını hacca göndermesi câiz midir?"

Diye sorulmuş, bunun üzerine komite şu cevabı vermiştir:

"Hac; hür, akıl-bâliğ ve edâ etmeye gücü yeten her müslümanın üzerine ömürde bir defa farz olan bir ibâdettir.

Anne ve babaya iyilik etmek ve farz bir ibâdeti edâ etmelerine yardım etmek, güç nisbetince meşrû olan bir durumdur.Ancak ilk önce sizin kendi adınıza hac yapmanız gerekir. Sonra -eğer hep birlikte hacca gelme imkânı bulamazsanız-, anne ve babanıza yardım edersiniz. Fakat anne ve babanıza, kendinizden önce hac yaptırırsanız, onların haccı sahihtir.

Başarı, yalnızca Allah Teâlâ'dandır." (İlmî Araştırmalar ve Dâimî Fetvâ Komitesi; 11/70)

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi