Cuma 19 Ramazan 1445 - 29 Mart 2024
Türkçe

ABDESTSİZ OLARAK KUR'AN'A DOKUNMANIN HÜKMÜ VE "MÜ'MİN NECİS OLMAZ" HADİSİNİN ANLAMI

Soru

Açıklamalı meâl veya -tefsir gibi- âyetlerin çevresinde dipnotlar içermeyen Kur'an-ı Kerim'i abdestsiz olarak taşımak ve ondan okumak haram mıdır? Çünkü ben, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'in bazı hadislerde şöyle buyurduğunu işittim: "Mü'min, -cünüp olsa bile- dâima temizdir."

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Şeyh Abdulaziz b. Baz'a buna benzer bir soru sorulmuş ve o şöyle demiştir:

"İlim ehlinin çoğunluğuna göre, müslümanın abdestsiz olarak Kur'an'a dokunması câiz değildir. Bu, dört mezhep imamının -Allah onlardan râzı olsun- üzerinde ittifak ettiği bir görüştür. Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'in ashâbı da bu şekilde fetvâ verirlerdi. Bu konuda Amr b. Hazm'dan -Allah ondan râzı olsun- sahih bir hadis rivâyet olunmuştur.

Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- yemen halkına gönderdiği mektupta şöyle buyurmuştur:

أَنْ لاَ يَمَسَّ الْقُرْآنَ إِلاَّ طَاهِرٌ [ رواه مالك والدارمي ]

"Kur'an'a ancak temiz olan dokunur."Mâlik ve Dârimî

Bu hadis, ceyyid'dir.Hadisin rivâyetleri birbirini destekler mahiyette olup zararsızdır.

Böylelikle cünüp ise cünüplükten arınmadan, abdestsiz ise abdest almadan Kur'an-ı Kerim'e dokunmanın câiz olmadığı anlaşılmış olmaktadır.

Aynı şekilde, Kur'an-ı Kerim'i bir yerden başka bir yere abdestsiz taşıması câiz değildir. Fakat bir beze sarılmış bir halde alması gibi, bir şey aracılığıyla taşırsa, bunda bir sakınca yoktur.Ancak doğru olan, yukarıda da geçtiği gibi, ilim ehlinin çoğunluğunun görüşüne göre, abdestsiz olarak doğrudan Kur'an-ı Kerim'e dokunmak, câiz değildir.

Abdestsiz kimsenin Kur'an-ı Kerim'i ezberden okumasına gelince, bunu yapmasında veya birisinin onun için Kur'an-ı Kerim'i tutup da ezberlemesine yardımcı olması ve takıldığı yeri ona hatırlatmasında bir sakınca yoktur.

Fakat cünüp olan kimse Kur'an-ı Kerim okuyamaz. Zira Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'den sâbit olduğuna göre onu, Kur'an-ı Kerim okumaya ancak cünüplük hali engel olurdu.

İmam Ahmed'in ceyyid bir senedle Ali b. Ebî Tâlib'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet ettiğine göre, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- def-i hacet giderdiği yerden çıktı ve Kur'an'dan birşeyler okuyarak şöyle buyurdu:

هَذَا لِمَنْ لَيْسَ بِجُنُبٍ، فَأَمَّا الْجُنُبُ فَلاَ، وَلاَ آيَةَ [ رواه أحمد ]

"Bu, cünüp olmayan içindir. Cünüp olan kimseye gelince, o okuyamaz, hatta bir âyet bile okuyamaz."Ahmed

Bundan kastedilen, cünüp olan kimse, yıkanıncaya kadar, ne Kur'an-ı Kerim'den, ne de ezberden bir şey okuyabilir.Abdestli olmayan ise, cünüp olmadığı için Kur'an-ı Kerim'e dokunmamak kaydıyla ezberden okuyabilir."Şeyh Abdulaziz b. Baz'ın Fetvâları, cilt:10, sayfa: 150

Mü'minin temiz olduğu hadisine gelince, bu konuda Ebu Hureyre'den gelen hadiste o şöyle demiştir:

)) لَقِيَنِي رَسُولُ اللَّهِ ع وَأَنَا جُنُبٌ، فَأَخَذَ بِيَدِي فَمَشَيْتُ مَعَهُ حَتَّى قَعَدَ، فَانْسَلَلْتُ فَأَتَيْتُ الرَّحْلَ فَاغْتَسَلْتُ، ثُمَّ جِئْتُ وَهُوَ قَاعِدٌ، فَقَالَ: أَيْنَ كُنْتَ يَا أَبَا هِرٍّ؟ فَقُلْتُ لَهُ. فَقَالَ: سُبْحَانَ اللَّهِ يَا أَبَا هِرٍّ! إِنَّ الْمُؤْمِنَ لا يَنْجُسُ )) [ متفق عليه ]

"Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- benimle karşılaştğında ben cünüp bir haldeydim. Elimi tuttu, oturuncaya kadar onunla birlikte yürüdüm.Sonra oradan gizlice ayrılıp evime geldim ve yıkandım.Daha sonra o otururken tekrar yanına geldim.Bana buyurdu ki: Neredeydin ey kedi babası? Ben de ona olayı anlattım. Buyurdu ki: Subhanallah ey kedi babası! Şüphe yok ki mü'min necis (pis) olmaz." Buhârî, Gusul/276, Müslim, Hayız/556

İmam Nevevî, Sahih-i Müslim'in şerhinde şöyle demiştir:

"Bu hadis, diri olsun, ölü olsun, müslümanın temiz olduğu konusunda büyük bir esası teşkil eder."

Ardından şöyle demiştir:

Müslümanın temiz olduğu sâbit olduğuna göre, ister abdestsiz olsun, ister cünüp olsun, ister âdet olsun, ister loğusa olsun, onun teri, salyası ve gözyaşları gibi şeyleri de temizdir.

Bu böyle bilinirse, müslümanın temiz olduğu anlaşılmış olur. Bu sebeple onun abdestsiz olması, bedeninin temiz olmasına engel değildir. Çünkü hades (abdestsiz olma) hali, abdestli olma şartını gerektiren namaz gibi ibâdetleri edâ etmeye engel olan geçici bir durumdur.

Yine de en iyisini Allah Teâlâ bilir.

Kaynak: Şeyh Muhammed Salih El Muneccid