Salı 7 Şevval 1445 - 16 Nisan 2024
Türkçe

Haccınız nasıl makbul olur?

Soru

Müslümanın, Allah'ın izniyle haccının makbul olması için yapması gereken şeyler nelerdir?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

"Müslümanın haccının makbul olması için yapması gereken şeyler şunlardır:

- Hacca niyet ederken Allah –azze ve celle'nin vech-i kerimini istemesidir ki bu, ihlastır.

- Haccında, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'e tâbi olmasıdır ki bu, O'nun sünnetine tâbi olmaktır.

Bu iki temel şart; ihlas ve sünnete ittibâ olmadıkça hiçbir salih amel kabul olunmaz.

Nitekim Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:

وَمَا أُمِرُوا إِلا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ وَذَلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ [ سورة البينة الآية: 5 ]

"Halbuki onlara ancak, dini yalnız O'na has kılarak ve hanifler (şirkten uzak) olarak Allah'a kulluk etmeleri, namaz kılmaları ve zekât vermeleri emrolunmuştu. İşte sağlam, dosdoğru din budur." (Beyyine Sûresi: 5)

Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- de bu konuda şöyle buyurmuştur:

إنَّمَا الأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ ، وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى, فَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ إلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ, فَهِجْرَتُهُ إلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ, وَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ إلَى دُنْيَا يُصِيبُهَا أَوِ امْرَأَةٍ يَتَزَوَّجُهَا, فَهِجْرَتُهُ إلَى مَا هَاجَرَ إلَيْهِ. [رواه البخاري ومسلم]

“Ameller, ancak niyetlere göre geçerlilik kazanır. Herkes ancak (ameliyle) niyet ettiğinin karşılığını alır. Kimin hicreti, (niyet ve kasıt olarak) Allah ve Rasûlü için ise, onun hicreti (sevap ve ecir olarak) Allah ve Rasûlü içindir. Kimin de hicreti dünyadan bir menfaat elde etmek ya da bir kadınla evlenmek için ise, onun da hicreti, hicret ettiği gâye içindir.” (Buhârî, hadis no: 1. Müslim, hadis no: 1907)

Başka bir hadiste şöyle buyurmuştur:

مَنْ عَمِلَ عَمَلاً لَيْسَ عَلَيْهِ أَمْرُنَا فَهُوَ رَدٌّ. [ رواه مسلم ]

"Kim,işimiz (dînimiz) üzere olmayan bir iş işlerse, o işlediği şey reddolunmuştur (yani kendisine iâde olunur)." (Müslim, hadis no:1718)

Hacının temel alması gereken en önemli şey; ihlas ve Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-'in sünnetine ittibâ'dır.

Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- Vedâ haccında da şöyle buyurmuştur:

لِتَأْخُذُوا عَنِّي مَنَاسِكَكُمْ. [ رواه مسلم ]

"Hac ve umre ile ilgili ibâdetlerinizi benden alın (öğrenin)." (Müslim, hadis no: 1297)

Haccın helal mal ile edâ edilmesi, haccın makbul olması için yapılması gereken şeylerden birisidir. Çünkü haram mal ile hac yapmak haramdır, câiz değildir. Hatta bazı ilim ehli şöyle demiştir:

"Bu durumdaki (haram mal ile yapılan) hac geçerli değildir."

Bazı ilim ehli de şöyle demiştir:

"Aslı haram olan mal ile hac yaparsan, sen hac yapmış olmazsın, fakat (üzerine binmiş olduğun) deve hac yapmış olur."

Yine Allah Teâlâ'nın yasakladığı şeylerden uzak durmak, haccın makbul olması için yapılması gereken şeylerden birisidir.

Nitekim Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:

الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَّعْلُومَاتٌ فَمَن فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلاَ رَفَثَ وَلاَ فُسُوقَ وَلاَ جِدَالَ فِي الْحَجِّ وَمَا تَفْعَلُواْ مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللهُ وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَاتَّقُونِ يَا أُوْلِي الْأَلْبَابِ [ سورة البقرة الآية: 197 ]

"Hac, bilinen aylardadır. Kim o aylarda hacca niyet ederse (ihramını giyerse), artık hac esnasında cinsel ilişki, günah sayılan davranışlara yönelmek ve kavga etmek yoktur. Siz ne hayır işlerseniz, Allah onu bilir. (Ey müminler! Ahiret için) azık edinin. Bilin ki azığın en hayırlısı takvâ (Allah'a karşı gelmekten sakınma)dır. Ey akıl sahipleri! Bana karşı gelmekten sakının." (Bakara Sûresi: 197)

Bu sebeple hacının, günah olan davranışlara yönelmek, isyan etmek, haram olan sözlü ve fiilî davranışlarda bulunmak, çalgı aletlerini (müzik) dinlemek gibi, hem hacda, hem de haccın dışındaki günlerde genel olarak haram kılınan davranışlardan uzak durması gerekir.

Ayrıca hacının, Allah Teâlâ'nın özellikle hacda kendisine haram kıldığı ihramlıyken eşiyle cinsel ilişkiye girmek, başı tıraş etmek gibi haramlardan ve Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-'in ihramda giyilmesini yasakladığı şeylerden uzak durması gerekir. Genel bir ifâdeyle hacının, ihramın bütün yasaklarından uzak durması gerekir.

Yine hacının, yumuşak huylu olması, malında ve işinde cömert olması ve müslüman kardeşlerine gücü yettiğince iyilikte bulunması gerekir. Ayrıca ister Arafat, Müzdelife ve Minâ gibi yerlerde olsun, ister çarşı ve pazarlarda olsun, müslümanlara eziyet etmekten uzak durması gerekir.

Yine tavaf, sa'y ve cemrelere taş atarken izdiham olduğunda müslüman kardeşlerine eziyet etmekten uzak durması gerekir.

Bütün bunlar, hacının yerine getirmesi gereken şeylerdir. Bunu gerçekleştirmeye en yakın olan şey ise, insanın, (hac sırasında) kendisine dînini hatırlatacak ilim ehlinden birisiyle yolculuk yapmasıdır. Bu mümkün olmazsa, Allah Teâlâ'ya bilerek ibâdet edebilmesi (hac ibâdetini bilerek yerine getirebilmesi) için hacca gitmeden önce güvenilir ilim ehlinin bazı kitaplarını okumalıdır."

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi