Salı 9 Ramazan 1445 - 19 Mart 2024
Türkçe

Paskalya bayramı (Diriliş Yortusu) kutlamalarında hazır bulunmanın hükmü

Soru

Ben, Paskalya bayramına âit Sydney Kraliyet Paskalya gösterisine gitmenin haram olup-olmadığını öğrenmek istiyorum. Paskalya bayramı gösterisi olarak adlandırılmasına rağmen bunun Paskalya bayramı ile bir ilgisi yoktur. Ben, sirk, mizah ve hayvan gösterilerini seyretmek istiyorum. (Dediğim gibi) bütün bu gösterilerin Paskalya bayramı ile hiçbir ilgisi yoktur.

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Müslümanın, Paskalya bayramı (Paskalya Yortusu) ve Noel bayramı gibi, kâfirlerin bayramlarına ve bid'at olan kutlamalarına iştirak etmesi câiz değildir.Çünkü bu bayramlara iştirak etmek ve hazır bulunmak, bu münkere yardım etmek, münker ehlinin çoğalmasına katkıda bulunmak ve kâfirlere benzemeye çalışmaktır ki bütün bunlar,dînen yasaklanmıştır.

Nitekim Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:

وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ [سورة المائدة الآية:2 ]

"İyilik ve takvâ (Allah'a karşı gelmekten sakınma) üzere yardımlaşın. Ama günah ve düşmanlık üzere yardımlaşmayın."[1]

Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- de bu konuda şöyle buyurmuştur:

مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ فَهُوَ مِنْهُمْ. [رواه أبو داود وصححه الألباني في إرواء الغليل]

"Her kim, bir topluluğa benzerse (onların giyindiği gibi giyinirse, gittiği yolda giderse ve onların işlediği fiilleri işlerse), (günah ve sevap bakımından) o da onlardandır."[2]

İbn-i Kayyim -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:

"Müslümanların, müşriklerin bayramlarında hazır bulunmaları (onların bayramlarına katılmaları), ilim ehli olan âlimlerin ittifakıyla haramdır.

Nitekim dört mezhebe mensup fakih âlimler bunu açıkça ifâde etmişlerdir...

Ömer b. Hattâb'tan -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o şöyle demiştir:

لاَ تَدْخُلُوا عَلَى الْمُشْرِكِينَ فِي كَنَائِسِهِمْ يَوْمَ عِيدِهِمْ، فَإِنَّ السَّخْطَةَ تَنْزِلُ عَلَيْهِمْ. [ رواه البيهقي بإسناد صحيح ]

"Bayram günlerinde, kiliselerinde müşriklerin yanlarına girmeyin. Çünkü Allah'ın lâneti, onların üzerine inmektedir."[3]

Ömer b. Hattâb -Allah ondan râzı olsun- yine şöyle demiştir:

اِجْتَنِبُوا أَعْدَاءَ اللهِ فيِ عِيدِهِمْ. [ رواه البيهقي في سننه بإسناده عن البخاري ، كتاب الجزية ، باب كراهية الدخول على أهل الذمة في كنائسهم]

"Bayramlarına katılma konusunda Allah'ın düşmanlarından kaçının (onlardan uzak durun)."[4]

Abdullah b. Amr'dan -Allah ondan ve babasından râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, o şöyle demiştir:

مَنْ مَرَّ بِبِلاَدِ الْأَعَاجَمِ فَصَنَعَ نَيْرُوزَهُمْ وَمِهْرَجَانَهُمْ، وَتَشَبَّهَ بِهِمْ حَتَّى يَمُوتَ وَهُوَ كَذَلِكَ، حُشِرَ مَعَهُمْ يَوْم الْقِيَامَة. [ رواه البيهقي بإسناد جيد]

"Her kim, Acemlerin ülkesinden geçerse, onlarla beraber onların Nevruz ve Mihrecân bayramlarını kutlar ve ölünceye kadar bu hâl üzere onlara benzerse, kıyâmet günü onlarla beraber haşrolur."[5]

İlmî Araştırmalar ve Dâimi Fetvâ Komisyonu'na, Arjantinlilerin, kurtuluş bayramı gibi kiliselerde kutladıkları milli bayram kutlamalarına ve hıristiyan Arapların kutladıkları Paskalya bayramı gibi bayramlara iştirak etmenin hükmü hakkında sorulmuş, bunun üzerine komisyon şöyle cevap vermiştir:

"Müslümanlar tarafından bu bayramların düzenlenmesi, bu bayramlarda hazır bulunmak ve hıristiyanlarla birlikte bu bayramlara iştirak etmek, câiz değildir. Çünkü bütün bunlar, Allah Teâlâ'nın yasaklamış olduğu günah ve düşmanlıkta yardımlaşmaktır.

Başarı, Allah Teâlâ'dandır."[6]

Kısacası: İster dînleriyle ilgili bir şeyi yapmış olsunlar, isterse oyun ve eğlenceyle yetinmiş olsunlar, kâfirlerin bayramlarını kutlamak ve bayram ehline (kâfirlere) iştirak etmek, câiz değildir. Çünkü dînî törenlerinde hazır bulunmak daha şiddetli haram olsa da, kutlamanın kendisi haram olan bid'attır.

Günahı ikrar etmekten ve günaha iştirak etmekten uzak durabilmesi için müslümanın, bu günü diğer günler gibi geçirmesi, bu güne has yiyecek ve içecek tahsis etmemesi ve parklara, gezinti yerlerine, oyun ve eğlence mekanlarına gitmek gibi, bu günü kutlayanların yaptıkları bu sevinç gösterilerine katılmaması gerekir.

Allah Teâlâ en iyi bilendir.


[1] Mâide Sûresi: 2

[2] Ebu Davud, hadis no: 4031. Elbânî, 'İrvâu'l-Ğalîl', c: 5, s: 109'da hadisin sahih olduğunu belirtmiştir.

[3] Beyhakî, sahih bir isnadla rivâyet etmiştir.

[4] Hadisi, senediyle Buhârî'den, Beyhakî, 'Sünen', c: 9, s: 243'de, 'Cizye Kitabı, Zimmet ehlinin kiliselerine girmenin çirkinliği babı'nda rivâyet etmiştir.

[5] Beyhakî, ceyyid/iyi bir isnadla rivâyet etmiştir. "Zimmet Ehli Ahkâmı", c 1, s: 723

[6] İlmî Araştırmalar ve Dâimi Fetvâ Komisyonu Fetvâları, c: 2, s: 76

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi