Yeni doğan erkek çocuğu için sığır ile koyun mu yoksa koyun ile tavuk mu Akika kurbanı olarak kesilir?

Allah’a hamd olsun.

Birincisi:

Yeni doğan erkek çocuğu için iki koyun,kız çocuğu için ise bir koyun kesmek sünnettir.

Nitekim Ümmü Kürz'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'e Akika hakkında sormuş, bunun üzerine Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

عَنِ الغُلامِ شَاتَانِ، وَعَنِ الأُنْثَى وَاحِدَةٌ، وَلا يَضُرُّكُمْ ذُكْرَانًا كُنَّ أَمْ إِنَاثًا. [ رواه الترمذي وقال: حسن صحيح. والنسائي وأبو داود وابن ماجه، وحسنه الألباني فيإرواء الغليل ]

"Doğan erkek çocuğu için iki koyun, kız çocuğu için ise bir koyun kesilir.Koyunların erkek veya dişi olması size bir zararı yoktur (fark etmez)." (Tirmizî; hadis no: 1516.Tirmizî; "hadis, hasen sahihtir," demiştir. Nesâî; hadis no: 4217. Ebu Davud; hadis no: 2835. İbn-i Mâce; hadis no:3162. Elbânî; "İrvâu'l-Ğalîl" c: 4, s:391'de "hadis sahihtir," demiştir.)

Yine Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

مَنْ وُلِدَ لَهُ وَلَدٌ فَأَحَبَّ أَنْ يَنْسُكَ عَنْهُ فَلْيَنْسُكْ، عَنِ الْغُلَامِ شَاتَانِ مُكَافِئَتَانِ، وَعَنِ الْجَارِيَةِ شَاةٌ. [ رواه أبو داود وحسنه الألباني في صحيح أبي داود ]

"Her kimin bir çocuğu dünyaya gelir de onun için kurban(Akika kurbanı) kesmek isterse, onu kessin. Erkek çocuğu için birbirine denk iki koyun, kız çocuğu için ise tek koyun kessin." (Ebu Davud; hadis no: 2842.Elbânî; "Sahîh-i Ebî Davud"da hadis hasendir" demiştir.)

İkincisi:

Fakihlerin çoğunluğun görüşüne göre Akika kurbanının deve ve sığır cinsinden olması câizdir.Deve ve sığırın Akika kurbanı olabilmesi için Kurban bayramında kesilen kurbanda aranan şartlara sahip olması gerekir. Bu şartlar ise; devenin beş yaşını, sığırın ise iki yaşını doldurmuş olması gerekir.Tercih edilen görüşe göre deve ve sığıra birden fazla ortak olmak, Akika kurbanı olarak geçerli olmaz.Dolayısıyla devenin ve sığırın hepsi bir erkek çocuğu için kesilmelidir.

Bu konuda (82607) nolu sorunun cevabına bakabilirsiniz.

Tavuğa gelince, tavuk, Akika kurbanı olarak geçerli olmaz.

Hâfız İbn-i Abdilberr -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:

"Âlimler, Kurban bayramında kesilen ve sekiz sınıf olan kurbanlıklarda geçerli olan hayvanların, Akika kurbanında da geçerli olduğu konusunda ittifak etmişlerdir.

Bu konuda sözüne itibar edilmeyen şâz kimselerden başka kimse muhalefet etmemiştir." ("el-İstizkâr"; c: 5, s: 321)

Bu sekiz sınıf şudur:

-Koyunun erkek ve dişisi ile keçinin erkek ve dişisidir.

- Devenin erkek ve dişisi ile sığırın erkek ve dişisidir.

Kurban bayramında kesilen kurbanlıkta olduğu gibi keçide geçerli olan şart bir yaşında olması, koyunda ise altı aylık olmasıdır.

Böylelikle erkek çocuğu için iki koyun veya bir sığır veyahut da bir deve ya da bazı ilim ehlinin mezhebinde olduğu gibi eğer iki koyun kesmeye gücün yetmiyorsa, sadece bir koyun kesmenin câiz olduğunu öğrenmiş bulunmaktasın.

Değerli âlim Şirâzî -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:

"Sünnet olan; erkek çocuğu için iki koyun, kız çocuğu için ise bir koyun kesmesidir. Eğer her ikisi için birer koyun keserse, câizdir."

Değerli âlim Muhammed b. Salih el-Useymîn -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:

"İnsan bir koyundan başka bulamazsa, bu yerini bulur ve maksat hâsıl olur. Fakat Allah ona mal vermişse (zengin ise), iki koyun kesmesi daha fazîletlidir." ("eş-Şerhu'l-Mumti'"; c: 4, s: 492)

Allah Teâlâ en iyi bilendir.