Cuma gününde duanın kabul edildiği anın belirlenmesi

Allah’a hamd olsun.

Birincisi: Sahih hadislere göre Cuma gününde kabul edilen bir zaman dilimi olup Müslüman kimse bu zamana denk geldiğinde ve yüce Allah’tan bir hayır dilediğinde Allah ona verir. Ebu Hureyre Radiyallahu anhu’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Cuma gününde öyle bir zaman dilimi var ki Müslüman bir kul, o vakitte namaz kılar vaziyetinde denk gelip yüce Allah’tan bir hayır dilerse mutlaka ona verilir” (Buhari 5295, Muslim 852)

Alimler duanın kabul edileceği saatin belirlemesinde ihtilafa düşmüşlerdir. Ancak bu görüşler arasında tercihli iki görüş bulunmaktadır.

İbn Kayyım Rahimehullah şöyle dedi: bu görüşlerin en makbul olanı sabit sahih hadisler içeren iki görüştür:

Birincisi: İmamın oturuşundan itibaren başlar, namazın bitimine kadar devam eder. Bu görüşün delili: Ebu Burde bin Ebu Musa el Eş’ari şöyle dedi: Abdullah bin Ömer Radiyallahu anhu bana şöyle dedi: Senin baban Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’den Cuma gününde makbul saat ile ilgili bir hadis rivayet etti mi?

Ben, evet dedim. O, Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in şöyle dediğini işittim, dedi: “O vakit, imamın oturuşu ile namazın bitimine kadardır” .

Ayrıca Kesir bin Abdullah bin Avf el Muzeni babasından O’da dedesinden şöyle rivayet eder: Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Cuma gününde bir zaman dilimi var ki, kul ne isterse Allah ona icabet eder.

Bunun üzerine sahabiler: Ey Allah’ın Rasulu! Hangi vakittir bu?

Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem: Namaza kamet getirilip namazdan çıkıncaya kadardır. Şeyh Elbani: çok zayıftır demiştir. (Tirmizi 490, İbn Mace 1138)

İkincisi: İkindi namazından sonradır, bu görüş iki görüş arasında en tercihli olanıdır. Abdullah bin Selam, Ebu Hureyre, İmam Ahmed ve birçok ali bu görüştedirler. Bu görüşün delili: Ebu Said el Hudri ve Ebu Hureyre Radiyallahu anhum’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Cuma gününde öyle bir zaman dilimi var ki, kul bu zaman diliminde ne isterse Allah ona icabet eder. bu vakit ikindi namazından sonradır” (İmam Ahmed 7631) bu hadisin isnadı zayıf olmakla birlikte diğer şahitlerle sahihtir. (el musned)

Cabir bin Abdullah Radiyallahu anhu, Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in şöyle dediğini rivayet eder: “Cuma gününde on iki saat vardır, Müslüman bir kul bu zamana denk gelir Allah’tan bir şey talep ederse Allah ona verir, ikindi namazından sonra son saati değerlendirin” (Ebu Davud 1048, Nesai 1389)

Said bin Mansur, Ebu Seleme bin Abdurrahman’dan şöyle rivayet eder: Bazı sahabeler toplanır ve Cuma gününde makbul saati konuşurlar, müzakere sonunda söz konusu saatin Cuma gününün son saati olacağı konusunda aykırı görüş bildirmediler. (el feth 2/489)

Abdullah bin Selam şöyle dedi: Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in bulunduğu ortamda şöyle dedim: “Allah’ın kitabında; Cuma gününde öyle bir zaman dilimi var ki ona denk gelen mümin kul namaz kılar ve dua ederse ihtiyacı karşılanır. Abdullah şöyle dedi: Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem bana işaret ederek şöyle dedi: bir zaman diliminin bir kısmında. Ben: doğru söylediniz. Bir zaman diliminin bir kısmında.

Ben: hangi bölümündedir? Diye sorduğumda, Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem: gündüzün son vakitleridir. Ben: namaz vakti değil midir?! Rasulullah: evet, mümin kul, namaz kılar sonra oturur ve onu namazdan başka bir şey onu tutmuyorsa namazda sayılır.) Elbani sahih demiştir.

Ebu Seleme bin Abdurrahman Ebu Hureyre Radiyallahu anhu’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Güneşin üzerinde doğduğu en hayırlı gün, Cuma günüdür. Bu günde Adem yaratıldı, bu günde Dünya’ya indirildi, bugünde tövbesi kabul edildi, bu günde öldü, bugünde kıyamet kopacaktır. Cinler ve insanlar hariç her Cuma günü tüm canlılar güneş doğuşundan itibaren kıyametin kopacağı korkusu içinde yaşarlar. Cuma gününde öyle bir saat dilimi var ki Müslüman bir kul bu zamana denk geldiğinde namaz kılar, dua eder ve bir şey isterse ona verilir. Ka’b bu olay senede bir kere olur, ben hayır! Dedim. Her Cuma gerçekleşir. Ka’b Tevratı okudu, sonra Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem doğru söylemiştir. Dedi. Ebu Hureyre: Sonra Abdullah bin Selam ile karşılaştığımda Ka’b ile olan konuşmayı dile getirdim. Abdullah bin Selam: O zaman dilimin, hangi zaman olduğunu biliyorum. Ebu Hureyre: Bana hangi vakit olduğunu söyler misin? Abdullah: Cuma gününün son vaktidir. Ben: nasıl günün sonu olurda Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem: Namaz kılarak bu zamana denk gelen Müslüman bir kul… demektedir.? Oysa günün sonunda namaz kılınmaz. Abdullah bin Selam: Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle demedi mi?: Her kim bir yerde oturur ve namazı beklerse namaz kılıncaya kadar namazda sayılır. Evet dedim. Doğrudur. Tirmizi: bu hadis hasen ve sahihtir. (Zadul Mead 1/376

İkincisi: İmamın oturuşu ile namazın bitimine kadardır görüşüne göre olsa bile bu, namaz kılan kişinin hutbeyi bırakıp dua ile meşgul olması demek değildir. Bilakis hutbeyi dinler ve imamın duasına amin der. Ayrıca namazında, secdede ve selamdan önce dua eder. Böylece bu önemli vakitte dua etmiş olur. Şayet bununla birlikte ikindi namazından sonra bu zaman dilimini duayla değerlendirirse daha güzel olacaktır.

En iyisini Allah bilir.