Namazda üzerinde bir şeyler yazılı gömlek/tişört giymenin hükmü?

Allah’a hamd olsun.

Üzerinde görüntü, yazı ve nakış türlerinden birini barındıran bir elbiseyle namaz kılmanın hükmü konusunda şu detaylar mevcuttur:

Birincisi:

Bu görüntüler haram olan işlerden olan kadın resimleri, haç, Müslümanlarla savaşan devletlerin simgeleri/nakışları olduğunda ya da ruh taşıyan varlıkların resimleri, haram olan yiyeceklerin -içki sigara gibi- resmi ve bunun benzeri şeyler olduğunda böylesi olan şeyleri giymek ilkesel olarak haramdır. Namazda bunları giymenin haramlığı ise daha büyük bir günahtır. Şüphesiz ki bunları giymek bizatihi haramdır. Bu tip şeyler içeren elbiseleri giymek ilim ehlinin görüşleri arasında en sahih olanına göre caiz değildir.

İkincisi:

Bu elbise üzerinde resim içermeyip de lakin günahlara davet eden bir cümle veya kelime içerdiği zaman; İngilizce olarak ‘Öp beni’, aynı şekilde ‘Peşimden gel benim’ gibi olan kelimeler/cümleler, ya da bunun benzeri olarak çirkin işlere davet için kullanılan kelimeler, veya itikadı bozan kelimeler gibi, yine tüm bunları içeren elbiseleri giymek namazın dışında olsa bile giymek haramdır. O zaman bunları namazda giymenin haram olması çok daha evladır. İçerisinde çirkin söz, ayan beyan münker, fısk-u fücura veya küfre davet eden hususlar içermesi nedeniyle haramlığının sebebi çok açıktır. Allah Teala şöyle buyurmaktadır: “Ey iman edenler! Şeytanın adımlarına uymayın. Kim şeytanın adımlarına uyarsa (bilsin ki) şüphesiz o hayasızlığı ve kötülüğü emreder.” (Nur, 24/21)

Üçüncüsü:

Namazda giyilen elbisenin üzerinde suret ya da haram olan kelimeler olmadığı fakat birtakım desenler, şekiller ve diğer sıradan yazıları içerdiği zaman bunun hükmü hakkında şuna bakmak gerekir:

1. Eğer ki onu gören kişinin dikkatini çekiyorsa ya da onda yazılı/çizili olan şeyi gören namaz kılan kimseleri dikkatle bakma/düşünme hususunda galibuzzan ile (zihinleri) meşgul edecekse namazda bunları giymek mekruh olur. Nitekim Aişe radıyallahu anha hadisinde geçtiği gibi namazdan alıkoyan şeylerden Nebi (sav)’in bir nehyi sabit olmuştur. “Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- nakışları olan bir hamîsa/elbise içinde namaz kıldı ve çizgilerine şöyle bir baktı. Namazdan çıktıktan sonra: “Benim bu hamîsamı Ebû Cehm'e götürün; Ebû Cehm'in düz kumaş elbisesini bana getirin. Çünkü bu hamîsa az önce beni na­mazımdan alıkoydu” buyurdu.”

Hadiste geçen Hamîsa kelimesi:, ipekten ya da yünden örülmüş çizgili elbisedir.

A’lâm kelimesi: Nakışlar ve desenlerdir.

Enbicaniyye kelimesi: İçerisinde nakış ve süslemelerin sert bir giysidir.

Hadis Buhârî’nin Sahîh’inde geçmektedir. Şöyle diyerek bu konuyla ilgili bab açmıştır: “(Kişi) İçinde Nakışlar Bulunan Bir Elbiseyle Namaz Kıldığı ve Onun Nakışlarına Baktığı Zaman Babı” Bu hadisi Müslim de Sahîh’inde rivayet etmiştir. İmam Nevevî rahimehullah da şöyle diyerek bu konuyla ilgili bab açmıştır: “İçinde Nakışlar Bulunan Elbiseyle Namaz Kılmanın Kerahati Babı” Allâme İbn Dakîku’l-Îd rahimehullah demiştir ki: “Bundan dolayı fukaha namazdan alıkoyan her türlü (giyside) renklerin, nakışların, işlemeli desenlerin mekruhluğu hükmünü çıkarmışlardır. Zira hüküm, illetinin umumî oluşuyla genellik kazanır. İlletse namazdan alıkoyuyor olmasıdır.” (İhkâmu’l-Ahkâm, s: 219) Kurtubî rahimehullah şöyle der: “Bu hadis namazdan alıkoyan her bir şeye bakmaktan bir sakındırmadır.” (el-Müfhim Limâ Eşkele Min Telhîsi’l-Müslim, 2/163) İbn Kudame rahimehullah şöyle şöylemiştir: “Namaz kılan kişiyi namazından alıkoyan her bir şey mekruh görülmüştür. Eğer ki Allah kendisini ismet ve huşu ile desteklemesine rağmen Nebi (sav)’i bile alıkoymuşsa diğer insanları alıkoyması hayli hayli söz konusudur.” (el-Muğnî, 2/72) İmam Buhûtî rahimehullah der ki: “(Namazda) Kendisini alıkoyan şeye doğru yönelmek mekruhtur. Çünkü bu, namazı kemale erdirmekten alıkoyar.” (Keşşâfu’l-Kınâ’, 1/307)

Daha detaylı bilgi için (90097 ) nolu sorunun cevabına bakınız.

2. Ancak bu desenler ve kelimeler haram olmayan, namaz kılan kişinin dönüp bakmayacağı kadar önemsiz miktarda ya da onu gören kişinin zihnini alıkoymayan, insanların elbiselerinde sıradan hale gelmiş bir şey olduğu zaman ise mekruhluk illeti bulunmaması sebebiyle bunları namazda giymek mekruh olmaz. Harb demiştir ki: “İshak’a üzerinde yeşil renkli çizgiler bulunan bir bezle namaz kılmak hakkında sordum. Bana caizdir dedi.” (Fethu’l-Bârî, İbn Receb, 2/206)

İbn Useymîn der ki: “İmamın bunu, görmeyen kimsenin durumuna benzer bir halde alıkoymayacağı tahmin edilirse ya da bu durum birçok kimsenin önem vermeyip dikkatini çekmeyen bir durum olmuşsa böyle bir şeyle namaz kılmakta bizler sakınca görmüyoruz. (Mecmûu Fetevâ İbn Useymîn, 12/362)

Kendisi hakkında soru sorulan gömlek/tişörtle ilgili özet olarak; eğer içinde haram olan yazılar barındırmıyor ama namaz kılanların zihnini ona dönüp bakmakla meşgul edecek kadar dikkat çekiyorsa o zaman bunları giymek mekruh olur; böyle bir şey yoksa o zaman mekruh olmaz. Ancak haram kelimeler içeriyorsa o zaman da bunu giymek haddizatında bunları giymek namazda da namaz dışında da haramdır.

 En doğrusunu Allah bilir.