Perşembe 18 Ramazan 1445 - 28 Mart 2024
Türkçe

Mutlak ve Mukayyed Tekbir (Fazileti, Vakti ve Yapılış şekli)

Soru

Mutlak ve mukayyed tekbir nedir ve ne zaman başlar?

Allah’a hamd olsun.

birincisi: Tekbirin fazileti

Zilhicce ayının ilk 10 günüyüce Allah kitabında onlarla yemin ettiği yüce günlerdir. zira Allah’ın bir şeyle yemin etmesin onun önemini ve faydasının çok olduğunu gösterir. Allah-u Teâlâ buyurur ki:’’ Fecre (Tan yerinin ağarmasına andolsun, ve on geceye andolsun ’’ İbn Abbas, İbn Zübeyr, Mücahid ve seleften ve haleften herkes bunun Zilhicce ayının ilk 10 günü olduğunu söyler. İbn Kesir der ki:’’ Bu sahih bir görüştür:’’ [1]

Bu günlerde yapılan amel Allah-u Teala’nın daha çok hoşuna gider. Zira Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurmuştur:’’ İçerisinde salih amelin Allah’ın hoşuna gittiği bu on gün gibi başka bir gün yoktur.’’ Dediler ki:’’ Ya Rasulallah Allah yolunda cihad da mı?’’ dedi ki:’’ Evet Allah yolunda cihad da. Ancak bir adamın malı ve canı ile çıkıp da bunlardan hiçbir şeyle geri dönmemesi hariç.’’[2]

Aşağıda sayacağımız delillerden dolayı tekbir ve tehlil ile Allah’ı zikretmek salih amellerdendir:

1- Allah-u Teala buyurdu ki: ’’Ta ki kendilerine ait bir takım yararları yakînen görmeleri, Allah'ın kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanlar üzerine belli günler de Allah'ın ismini ansınlar.’’[3] Belirli günler ise Zilhicce ayının ilk 10 günüdür.

2- Allah buyurdu ki: “Sayılı günlerde Allah’ı zikredin.’’ [4] Bunlar da teşrik günleridir.

3- Rasululah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki:’’ Teşrik günleri yenilen içilen ve Allah’ın zikredildiği günlerdir.’’ [5]

İkincisi:Yapılış şekli

Alimler yapılışı hakkında bir takım farklı görüş bildirmişlerdir:

1. Görüş: Allahu Ekber.. Allahu ekber.. La ilahe illallahu Allahu ekber.. Allahu ekber.. ve lillahil hamd

2. Görüş: Allahu Ekber.. Allahu ekber.. Allahu ekber.. La ilahe illallahu Allahu ekber.. Allahu Ekber.. Allahu ekber.. Allahu ekber.. ve lillahil hamd

3. Görüş: Allahu Ekber.. Allahu ekber.. Allahu ekber.. La ilahe illallahu Allahu ekber.. Allahu Ekber.. ve lillahil hamd

Rasulullah’ sallallahu aleyhi vesellem den gelen belirli bir hadis olmadığı için bu konuda esneklik vardır.

Üçüncüsü:Vakti

Tekbir iki kısma ayrılır:

1- Mutlak (sınırsız) Bu hiçbir şeyle kayıtlı olmayan tekbirdir, her zaman sünnettir. Sabah ve akşam, namazdan önce ve sonra her vakitte yapılır.

2- Mukayyed (sınırlı) Bu da yalnızca namazlardan sonra yapılmasıyla sınırlıdır.

Mutlak tekbir Zilhicce’nin ilk 10 gününde ve diğer teşrik günlerinde sünnettir. Zilhicce ayının girmesiyle başlanır (yani Zilkade ayının son gün batımından sonra) ve teşrik günlerinin sonuna kadar sürer (bu da Zilhicce’nin 13. Gününün gün batımıyladır).

Mukayyede gelince, Arafat günün fecr’inden (Tan yerinin ağardığı vakit) sonra başlar ve teşrik gününün son gün batımına kadar sürer. Mutlak tekbire ek olarak mukayyed tekbirde farz namazlardan sonra “istiğfar ve Allahumme entes selamu ve minkes selam tebarakte ya zelcelali velikram.’’ dedikten sonra tekbirleri getirilir.Bu hacda olmayanlar içindir. Hacda olanlar ise kurban gününün öğle vaktinden sonra uygun olduğu bir vakitte mukayyed tekbire başlarlar.[6]

En doğrusunu bilen Allah’tır.


[1] İbn Kesir Tefsiri 8/413

[2] Buhari 969, Tirmizi 757, Elbani ‘’Sahih’’ demiştir.

[3] Hacc 28

[4] Bakara 203

[5] Müslim 1141

[6] Bkz. Bin Baz Fetvaları Mecmuası 13/17 İbn Üseymin Eş şerhul Mümti’ 5/220- 224

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi