Allah’a hamd olsun.
Birincisi:
Kuşkusuz akıllı biri çizgi filmlerin çocuklar üzerinde etkili olduğundan şüphe etmez. Pazarlama gücünün çok fazlalaşmasından ona karşı gelinemediği için etkisi daha büyüktür. Bu çizgi filmler sunun yöntemleri ile onları güçlü ve etkili kılmaya devam edeceklerdir. Öyle ki çoğu büyükler bile onun rüzgârına kapılır. Buna çocuklarda buna karşı koyacak gücün bulunmaması da eklenebilir.Çünkü akılları olgunlaşmamış ve itikatları güçlü değildir.Eğer kime hayatının ilk yıllarında çizgi film seyrettiğini sorsan: O sana sanki şu anda seyrediyormuş gibi olaylarını ve hikâyelerini anlatmaya başlar. Öyle ise bir akideyi anlatan ve bir davranışı öğreten bu çizgili resimlerin çocukların zihninde ne izler bırakacağına bir baksın.
Bu çizgi filmlerin üzerinde gerçek anlamda düşünüldüğünde bunun çocuklar hatta büyükler için ne kadar tehlikeli olduğunu görür. El-Cezire Gazetesi 12321 sayılı 27 Cemadil-Ula 1427 Hicri Cuma günü Huda el-Ğafis’in akademik araştırmasına yer verdi. Hayatının değişik dönemlerinde çizgi filmlerin çocuklar üzerinde ki etkisini ele almaktadır. Orada şunlara değinmektedir: “Müslüman çocukların akidesi üzerinde ithal çizgi filmlerin etkisinin tehlikeli bir boyutta olduğunu ilmi bir araştırma ile uyarmaktadır. Yetişen neslin akıllarında imanlarını sarsacak düşüncelerde ki sapıklıkları içermektedir. Neslimizi onun aleyhinde yayın yapan kanallardan ve uydulardan korumak için bütün ıslah gayretlerini hızlandırma zaruretinin doğduğunu pekiştirmektedir. Bu artık gizlenecek bir konu da değildir.
Araştırma, İslam ve ailesi için inanç, düşünce savaşına dikkat çekmektedir. İlkönce bu müslüman çocuklarının akidesini, dini değerleri, Allah’a, kitablarına ve peygamberlerine imanı hedef almıştır.
Araştırma, erkeklerde üç yaşından, kızlarda beş yaşından itibaren medya yöntemlerine bağlı kalma üzerine yoğunlaşmıştır.Bu da çocukların gelişme çağında, düşüncelerini bina etmede, inançlarında en tehlikeli dönemlerinden biridir.
Yüksek oranda çoğu annelerin bu çizgi filmlerin çocukların zihninde doğru inancı yerleştirmede veya yerleştirememede etkin bir rol oynadığının farkında bile olmadığını bu araştırma ortaya koymuştur. Araştırmaya katılanlardan yüzde yetmiş beşi bu karton resimlerin çocuğun akidesini oluşturmada etkisini kesin olarak bilmemektedir. Bu da çocukların seyrettiğini yeniden gözden geçirilmesini kaçınılmaz kılıyor. Bu karton resimlerin çocuğun hayallerini oluşturmada onun çocuk psikolojisi üzerinde çok tehlikeli kanaatler edinmesine götürdüğüne işaret etmektedir. Bu konu maalesef çocukların zihniyeti üzerinde bu çizgi filmlerin etkisi konusuna olan büyük yıkımlara rağmen: Çocuklarımıza öldürücü bir tehlike düzeyinde ve uygun bir şekilde ortaya koyamadık.”
İkincisi:
Medya’da çalışanların müslüman çocukların hakkında Allah’tan çekinmeleri gerekir. Bilmeliler ki onlar bu yayınlarıyla toplumları yıkmaya, rezaletin, şiddetin ve fesadın yayılmasına katkıda bulunuyorlar. Onlar genç kızları ve delikanlıları, kadınları ve erkekleri filmlerle, tiyatrolarla, müzikle bozmakla kalmadılar. Öyle ki ölmüş doğudan, bozuk batıdan getirdikleri çocuk programları ve karton resimlerle çocukların ahlaklarını ve inançlarını bozmaları, onları telef etmeleri de hanelerine yazılmalıdır.
Üçüncüsü:
Babalara ve bu illeri üstelenenlere çocuklara üzerine bu düşmanca savaşta davranışlarını korumak için şu yöntemleri tavsiye ediyoruz:
1- Çocuklara Allah’ın kitabını ezberletmeye ve onların bu yaşlarını verimli kullanmaya önem vermek.
2- Onları Peygamber-sallallahu aleyhi ve selem ve değerli ashabını siretleri ve hayatları sürecinde sevgi üzerine eğitmek. Yaşlarına uygun kitapları seçmek.
3- Kolay bir üslupla Allah’ı birlemek,O’nu yüceltmek, O’nu sevmek, O’ndan korkmak, her şeye olan kudretini bilmek, O’nun yaratıcı ve rızık verici olduğu gibi akidevi konuları onlara öğretmek. Yaşlarına ve düşüncelerine uygun durumları öğretmek.
4- Onları kötülükleri kabul etmemeye ve ondan nefret etmeye eğitmek. Onlara içinde müzik veya çıplak kızlar, haç işaretleri bilakis öyle ki Allah adını anmadan yiyen ve içen, hırsızlık eden, kaçıran ve öldüren kimseler gördüğünde onu inkâr edecek bir duruma gelmelidir.Bu şekilde bir eğitimin Allah’ın izniyle faydaları görülecektir. Çünkü o ev halkında görmediği durumların sunulduğunu görecektir.Hemen onu kapatmaya veya onu seyretmemeye yeltenecektir. Bunun üzerine yetişen çocukların ilginç hikâyeleri vardır. Çoğu olumsuzlukları da engellemiştir.
Bu bozuk resimlerin yerine geçebilecek durumlar ise şunlardır:
1- İslam metoduna uygun bu çizgi filmlere kötülüklerden arınmış, fazileti öğreten benzer programlar üretmek. Aynı filmler de olabilir ancak içindeki kötülükler düşürülür şeriata muhalefet etmeyen sözlerle roller yeniden düzenlenerek üretilmesinde bir engel yoktur. el-Mecd kanalı bu metodu takip ederek kendine özel bir karton resimlerden çizgi filmler dizisi bulunmaktadır. Meşhur çizgi filmler için faydalı dublajı da vardır. Çocuğun isteğini gerçekleştirmek ile güzel bir eğitim ve öğretimi bir araya getiriyor.
Şeyh Muhammed bin Salih el-Useymin’e-rahimehu Allah- soruldu: bugün bazı İslami cd’lerdeçizgi filmler var, diyorlar ki: bunlar İslami’dir. Yani ondan örneğin “Kostantin’in fethi” veya “Barış yolculuğu” ve son olarak da el-Buruc Suresinde yâda Sahihi Müslim’de ki hadiste adı geçen “Necran Çocuğu” verilebilir. Bu çizgi filmleri ifsat dolu çizgi filmlerin yerini aldığını belirtiyorlar. Bu konudaki hüküm nedir ey Şeyh!?
Cevapla: Allah’ın izniyle bunlarda bir beis olmadığını görüyorum. Çünkü gerçek-senin de belirttiğin gibi- bunlar çocukları haram olan durumlardan koruyorlar. Bunda üzerine basarak belirtmemiz gerekir ki diğer “Karton filmlerinden” daha az zararlıdır. Yani işittiğimiz kadarıyla akide hakkında, putların olması “el-İyaz billahi” yağmur yağdırmak ve benzeri işleri yapmak bunda bulunmaktadır. Her halükarda bunda bir beis görmüyorum…
Eğer onlarda hayırdan başka bir durum yoksa Allah’ın izniyle bir olumsuzluk göremiyorum. Ancak bunun yanında müzik varsa bu caiz olmaz. Çünkü müzik haram olan çalgılardan biridir.
“Açık Kapı buluşmaları” (10 sayılı soru/127)
2- Eğitim ile eğlence arasını birleştiren eğitim kültürel programları seçmek. Bu programlar ses ve resimle birlikte yaygınlaşmıştır. Onda denizler dünyası, hayvanlar dünyası hakkında sohbetler vardır. el-Mecd kanalının bu alanda etkin ve katılımlı belgeselleri vardır. Programları kadınlardan ve müzik arınmış olarak sunulur. Bu çizgi filmler ve bu programlar şer’i kurallara göre olması gerekir. Bacımız Huda el-Ğafis mektubunda bundan bazısını zikretmiştir. El-Cezire Gazetesi onun mektubuna ayrıntılı olarak yer vermiştir:
Araştırmalar çocuk programı yapanların bazı özellikleri göz önünde bulundurmalarını ileri sürmektedir. Ondan bazısı: çocuğun kalbinde korkuyu yerleştirecek, korku uyandıracak programları yapmaktan uzaklaşmalıdır. Çünkü onlar bu merhalede psikolojik olarak bu tür heyecanları kabul etmeye hazırdır. Çünkü çocuk iki yaşından beş yaşına kadar yalnızlıktan, ateşten, hayvanlardan, hayaletler, ifrit gibi hayal durumlardan korkmaktadır. Bu tür sahneleri seyrettirmek psikolojik olarak ıztıraba götürmektedir.
Çocuklara özel programlar değerleri yaymaya, ağlamak için büyük bir lokma vermemelidir. Çünkü bu durum ancak zorlukları tahammül edemeyen zayıf kişilik oluşturmaktadır. Oysa değerler rahat kalıplarda, mutlu etkin düşüncelerde sunulabilir. Araştırma çocuğa hobi olmadan önce ilimden ve sanattan haber vermesini pekiştirir. Bize düşen de sanatsal, maharet ve ilim manzumelerine önem vermemizdir. Hayali kullanmada aşırıya kaçmamalıyız. Çünkü hayal çocukların algılamaları üzerine çok tehlikeleridir. Bunu tedrici olarak az bir şekilde verilmelidir. Şer’i ölçülere uyan karton resimler etkisinin yorumunun zaruri olduğunu sağlamlaştırmaktadır. Öyle ki bu eğlence ve yerine koymanı n gayesi olmasın. Çocuklar için İslami yerine koymadan neyi takdim ettiğimizi bilmeliyiz. Dikkatli biri İslami ölçülere muhalefet eden bir durumu önemseyen çoğu yerine koyulmak istenen olaylardır. Ancak burada önemli bir yön unutulmuştur. O da, İslam akidesini yerleştirmeye karşıdakinin yaşına uygun, araştırılmış bir plan üzerine nasıl katkın olacaktır. Amansızca yetişen neslin akıllarını hedef olan hamlelere karşı şer’i ilimlerle karşı koymanın vacib olduğu üzerinde uzmanlar durması zaruridir. Bitti.
3- Çocukları sıhhatli ve faydalı programlarla meşgul edilmelidir. Spor ve yüzme ve diğer mubah olan oyunları oynasınlar. Bu onun için hem fayda hem de zevk verecektir. Burada bu oyunların oynandığı güzel bir kulüp seçilmelidir. Oraya katılacak güzel arkadaşlar da seçilmelidir.
4- İslami olayları seyretmek, çünkü bazı bölümleri çocuklara yöneliktir. Bu da onlara faydalı gösterimleri veya teselli eden oyunlar yâda peygamberler ve Salihlerin kıssalarını karton resimlerle İslam savaşları ve gazveler sunulabilir. İslam Web sayfasında çocuklara büyük fayda veren özel bir bölüm vardır. Yanı şekilde kardeşim biz büyüklerle muamele ettiğimiz gibi çocuklarla muamele etmiyoruz. Dikkat edersen bizler velileri çocuğun seyretme zevki ve oyun oynama isteğini doyurmasına teşvik ediyoruz. Ancak biz ipi kendi isteğine bırakmamalıyız. Bu şekilde şer’i muhalefete düşmemeliyiz. Çocuklar bizim aleyhimize fasid olarak dönmesin. Bu nedenle gücü yeten şirketleri, kurumları çocuğa ses ve resimle fayda verecek yapıtları yapmaya teşvik ediyoruz. Bunu yapmakta çekinmesinler. Onlar bunu yapmaya çok muhtaçlar. Çocuk velileri çocuklarına takdim edecekleri faydalı eğlenceli yerini alacak çizgi filmler sunabilirler. Aynı biçimde genç kızların haya ile ta küçüklüğünden gözünü haramdan sakındırma üzerine eğitecek özel durumların yapımın da zaruri olduğunu görüyoruz.
Bacımız Huda el-Ğafis adı geçen mektupta bu anlamda bazı faydalı ilk cevaplara işaret ederek belirtmiştir.El-Cezire gazetesi onun bu araştırmasını sunarken şu sözlere yer vermektedir:
“Basın ve yayının olumsuz yöntemlerin etkilerine ve tedavi yollarına gelince: İmanı bir yetişme üzerine kaim olan bir eğitim metodunu edinmeye araştırma işaret etmiştir.Bu imanla yetişmek kalplerin ıslah edilmesi ve akidenin güçlendirilmesi bu olumsuz etkileri sınırlar veya yasaklar. Bu araştırma bazı bu etkileri ve ona çözüm yolarını gözetmiştir:
Birincisi: Spor ve sanat yıldızlarının hayatları ve partileri ile medyanın röportajları ve çokça meşgul etmeleri çocukları onları örnek almaya yönlendirmektedir. Araştırma şunu önermiştir: çocuğun yaşayacağı gerçek kıssaya Allah Resulünün –sallallahu aleyhi ve selem- hayatını dönüştürme yoluyla Allah Resulünün örnekliğini çocukla ilgilendirmek.
İkincisi: Çizgi film kahramanlarının adlarını ezberleme ve onların giydiklerini giyme isteğine karşı Allah Resulünün ve ashabının hayatını ve Müslümanların tarihini çocuğa öğreterek bir çözüm sunulabilir.
Üçüncüsü: İnançlarımıza uymayan düşünceleri çocuğun kabul etmesi ve kolayca algılamasına araştırma şu noktayı tedavi olarak sunmaktadır: çocuklarda kendilerine olan öz güvenlerini güçlendirmek, onlara Allah’ın kitabını öğretmek ve onunla ilgilendirmek, hayatlarının her aşamasında onları Kur’an-a bağlamak.
Dördüncüsü: İslam’a mensup olmaktan kıvanç ve onur duyma düzeyinin düşmesi. Bunun da sebebi çocukların İslam sevgisi ve muvahhid bir Müslüman olmanın değerini bilmesi üzerine eğitilmemesidir. Bu problemin çözümü için: İslam’ın özelliklerini ve bunları münasebetlerde kullanmaya ve sunmaya devam edilmelidir. Diğer dinler ile bu durumlar kıyas edilmelidir. Emaneti taşımada doğru ve sorumlu olduğumuzu hissetmeliyiz.
Allah her şeyi en iyi bilendir.