Allah’a hamd olsun.
Bazı Müslümanlar Şaban ayının on beşinci gününü kutlamaktadırlar; gündüzü oruç tutar ve gecesini de ihya ederler. Bu konuda sahih olmayan bir hadise dayanıldığı için alimler, bu günü kutlamanın bidat olduğunu söylemektedirler.
Şatibi rahimehullah şöyle dedi: “Bidat, dinde icat edilmiş bir yöntem olup şeriata karşı gelir, bu bidatla yüce Allah’a kullukta aşırı gitme amaçlanmaktadır. Bu bidatların bir yöntemi de belirli şekillerde ibadeti icra etmek vardır. Örnek olarak toplanarak tek bir sesle zikir yapmak. Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in doğum gününü bayram edinmek vb.
Bidat yöntemlerinden biri de belirli ibadetleri belirli zamanlarda yapmaya israr etmek. Örnek olarak Şaban ayının on beşinci gününde oruç tutmak ve gecesini ihya etmek. Oysa şeriatta böyle bir belirleme bulunmamaktadır.” (İtisam 3/37-39)
Muhammed Abdusselam el Şukayri şöyle dedi: “ İmam el fetini bu konuda şöyle demiştir: “Bazı kişiler Şaban ayının on beşinci gününü Cuma günü ve Bayramlardan daha faziletli görerek ihlaslı bir şekilde yüz rekat namaz kılarlar; onar onar cematla eda ederler. Oysa bu konuda hiçbir hadis bulunmamaktadır. Bu konudaki kaynaklar ya zayıf veya mevzu hadislerdir. El Kut ve Ehye adlı eseri sahibinin sözüne ayrıca Salebi, tefsirinde bu gecenin kadir gecesi olduğuna dair görüşüne de itibar edilmez.
El İraki şöyle dedi: Şaban ayının on beşinci gecesinde namaz kılmakla ilgili hadis batıldır. “Şaban ayının on beşinci günü geldiği zaman gündüzünde oruç tutun, gecesini ihya edin” hadisi İbn Mace, Ali’den rivayet etmiştir. Mahşiye İbn Ebi Busra’dan dolayı senedi zayıftır.
Ayrıca belayı def etmek, uzun ömürlü olmak, insanlara muhtaç olmamak temennisiyle Şaban ayının on beşinci gecesinde altı rekat namaz kılmak, Yasin suresini okuma esnasında belirli dualarda bulunmak; dinde yeni bir şey eklemek olduğu gibi Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in sünnetine aykırı davranmaktır.
İhya ulumuddin şerhinde şöyle geçmektedir: “Bu namaz sonradan gelen Sufilerin kitaplarında meşhur bir namazdır. Bu namaz için veya duası için her hangi sağlam bir kaynak görmedim. Bu uygulama sadece şeyhlerin uygulamasıdır.”
Nevevi rahimehullah şöyle dedi: Recep ve Şaban namazları munker iki bidattır.... (el Sunen vel mubtedaat s. 144
El fetni rahimehullah yukarıdaki sözlerinden sonra şöyle dedi: Halkın bu namazla ilgili bir çok fitneler meydana gelmiştir. Bu gecenin ihyasından dolayı çok fasıklık ve haramlar işlenmiştir. Öyle ki evliyalar, yerin dibine batırılmaktan korktukları için çöllere kaçmışlardır.
Bu namaz, ilk defa Mescid-i Aksa’da hicri 448 yılında kılınmıştır.
İbn Dihye Beraat gecesi namazıyla ilgili hadisler mevzudur. Bir hadis te maktu’ durumundadır. Her kim yalan olduğu tespit edilen bir hadisle amel ederse şeytanın hizmetçilerinden olur. (Tezkiretul mavduat el s. 45)
Bazı Müslümanlar, “Şabaniye” terimiyle Şaban ayının son günlerini kastederek yemeğe veda günleri sayarak Ramazan’a girmeden yemeklerden olabildiğince nasiplenmeyi amaçlıyorlar. Dil bilim adamları, bu adetin Hristiyanlardan geçtiğini söylemektedirler. Nitekim Hristiyanlar da oruçları yaklaştığında bunu yaparlardı.
Sonuç olarak Şaban ayında kutlama bulunmamaktadır. Ortasında veya sonunda özel bir ibadet yoktur. Bunları yapmak sonradan İslam’a eklenmiş bidatlerdendir.
En iyisini Allah bilir.