Perşembe 20 Cemaziyel-Evvel 1446 - 21 Kasım 2024
Türkçe

Kişi Kendi Evine Girdiğinde İzin Alır Mı?

Soru

Bir kimse evin sahibi olsa bile eve izinsiz girebilir mi? Kur’an ve sünnetten delillerle açıklar mısınız?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Birincisi:

Yüce Allah şöyle dedi:
“Ey iman edenler! Kendi evlerinizden başka evlere, geldiğinizi hissettirmeden (izin almadan) ve ev sahiplerine selâm vermeden girmeyin. Bu davranış sizin için daha hayırlıdır. Düşünüp anlayasınız diye size böyle öğüt veriliyor.” (Nur 27)

Yüce Allah müminlere evleri dışında başka evlere izinsiz girmemelerini emretmiştir. İzin hususunda sünnet olan, girmeden önce izin alıp selam vermektir.

Rib’i b. Hiraş şöyle dedi: Âmir oğullarından bir adamın bildirdiğine göre kendisi Nebi (s.a.v) evde iken "Girebilir miyim?" diyerek izin istemiş de Nebi (s.a.v) hizmetçisine:

"Şu adama çık ve ona izin istemeyi öğret, ona: "Esselâmu aleykum, girebilir miyim?” demesini söyle!" buyurmuş.

Adam da bunu işitmiş ve: "Esselâmu aleykum, girebilir miyim?" demiş. Bunun üzerine Nebi (s.a.v) ona (girmesi için) izin vermiş, o da Rasulullah’ın huzuruna girmiştir. (Ebu Davud 5177, Elbani sahih demiştir.)

El Azim Abadi, Avnul Me’bud’da şöyle dedi: “Bu hadise göre sünnet olan kişinin selam ile izni birleştirmesi olup ilk önce selam vermesidir.

İkincisi:

Yukarıda zikredilen ayetten anlaşıldığına göre adam, kendi evine izinsiz de girebilir.

İbn Cezi Rahimehullah şöyle dedi: “Bu ayet, kişinin kendi evi dışında girdiği tüm evlere girdiğinde izin alması gerektiğini ifade eder. Akraba ve diğer kişilerin evlerini de kapsar. (El Teshil s. 1230)

Adamın evine izinsiz girmesinin caiz olması ise evde eşi veya cariyesi dışında kimsenin olmamasıyla bağlantılıdır. Çünkü koca ve cariyenin efendisi onları çıplak bile görebilir. İzin, görülmemesi gerekenlerin ve avretlerin görülmemesi için meşru kılınmıştır.

Sehl b. Sa’d’dan (r.a) rivayetle Resûlullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle dedi:

“İzin ancak ve ancak gözden dolayı meşru kılınmıştır.”

El Hafız b. Hacer Rahimehullah şöyle dedi:

 Bu hadise göre kişinin kendi evine girerken izin almasına gerek yoktur. Çünkü izin alınmasını gerektiren illet/sebep mevcut değildir. Ancak bir durum bunu gerektirirse meşruiyeti geri döner.

Üçüncüsü:

Bir erkeğin; eşini giyilmesinden hoşlanmadığı bir kıyafetle, iş elbisesi veya buna benzer bir şeyle, görmemesi için dahi olsa karısından izin istemesi nezaket ve muaşara adabı açısından güzel bir davranıştır. Bu nedenle seleflerden birçok kişi, erkeğin evine girmeden önce ailesinden izin almasını mustehap görmüşlerdir.

İbn Cureyc şöyle dedi: Ata’ya şöyle dedim: “Adam eşinden izin alır mı?” Yok, dedi.

İbn Kesir Rahimehullah şöyle dedi:

Bu davranış vacip değildir ancak eşine haber vererek girmesi daha evladır. Zira kendisinin görülmek istemediği bir durumda olabilir.

İbn Mesud’un eşi Zeyneb (r.a) şöyle dedi: Abdullah kapıya yaklaştığında gırtlağını temizler ve tükürürdü. Böylece istemediğimiz durumda yakalanmazdık.

İmam Ahmed Rahimehullah şöyle dedi: Adamın evine girdiğinde gırtlağını temizlemesi veya ayakkabıyla ses çıkarması mustehaptır.

Bu nedenle sahih rivayete göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem, kişinin geceleri ailesinden şüphelenircesine baskın yapmasını yasaklamıştır.  (İbn Kesir 6/39-40)

Dördüncüsü:

Şayet bir erkeğin evinde eşi dışında annesi, kızı, kız kardeşi gibi başka mahremleri bulunuyorsa doğru görüşe göre girmeden önce izin alması vaciptir.

El Hafız İbn Hacer Rahimehullah şöyle dedi:

Bundan anlaşılıyor ki mahrem olsa dahi avretlerini görmemek için izin almak meşrudur. Buhari, el Edeb el Mufred 812 şöyle rivayet eder: İbn Ömer (r.a) çocukları ergenlik çağına vardıklarında onların odalarına izinsiz girmezdi. (Elbani sahih dedi 813)

Bir Adam İbn Mesud’a (r.a) gelir ve şöyle der: Annemin yanına girerken izin alayım mı? Cevap: Onu her durumda görmek istemezsin.

Bir adam Huzeyfe’ye (r.a) sorar: “Girerken annemden izin alayım mı?”

Cevap: İzin almazsan hoşlanmadığını görürsün.

İbn Abbas’a soruldu: Odamda olan kız kardeşimden izin alayım mı?

Cevap: Onu çıplak görmek ister misin?

Tüm eserlerin senetleri sahihtir.

Şeyh Muhammed el Emin el Şangiti Rahimehullah şöyle dedi:

Adamın; annesinin, kız kardeşinin ve ergenlik çağına varan çocuklarının yanına girmek istediği zaman izin alması gerekir. Aksi takdirde  görmesi helal olmayan avreti görebilir.

Sahabelerden rivayet edilen bu eserler izin almanın gerekliliğini gösterir. Ayrıca sahih hadisin “İzin, göz için meşru kılınmıştır.” anlamı da budur. Şüphesiz zikredilen kişilerin avretlerini görmek helal değildir. (Edva el Beyan 5/500-502)

En iyisini Allah bilir.

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi