Allah’a hamd olsun.
Bir kadın, hayızdan temizlendiği ve namaz kılmak istediği zaman boy abdesti alması gerekir. Eğer hasta yatağından kalkamadığı veya su kendisine zarar verdiği için su kullanmaya gücü yetmediğinden dolayı boy abdesti alamazsa, teyemmüm alır.
Değerli âlim Abdulaziz b. Baz -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:
"İslâm şeriatı, kolaylık üzerine binâ olunca, Allah Subhânehu ve Teâlâ özür sahiplerinden, özürlerine göre ibâdetlerini onlardan hafifletmiştir ki ibâdetlerini hiçbir zorluk ve meşakkate maruz kalmadan yerine getirebilsinler.
Nitekim Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:
... وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ ... [ سورة الحج من الآية: 78 ]
"Allah, din konusunda üzerinize hiçbir zorluk yüklemedi." (Hac Sûresi: 78)
Allah Teâlâ başka bir âyette şöyle buyurmuştur:
... يُرِيدُ اللّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ... [ سورة البقرة من الآية: 185 ]
"...Allah, sizin için kolaylık ister, güçlük istemez..." (Bakara Sûresi: 185)
Yine Allah -azze ve celle- şöyle buyurmuştur:
فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ... [ سورة التغابن من الآية: 16 ]
"(Ey mü’minler!) O halde gücünüz yettiği kadarıyla Allah’tan korkun (Allah’tan korkmada güç ve takatinizi harcayın)." (Teğâbun Sûresi:16)
Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- de bu konuda şöyle buyurmuştur:
... وَإِذَا أَمَرْتُكُمْ بِأَمْرٍ فَأْتُوا مِنْهُ مَا اسْتَطَعْتُمْ. [ رواه البخاري ]
"Size bir şeyi emrettiğim zaman, ondan gücünüz yettiği kadarını yerine getirin." (Buhârî)
Yine, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:
إِنَّ الدِّينَ يُسْرٌ ... [ رواه البخاري ]
"Şüphe yok ki dîn (İslâm), kolaylıktır." (Buhârî)
Bir hasta, kullanmaya gücü yetmezse veya hastalığının artmasından endişe ederse veyahut hastalığın iyileşmesini geciktirecekse, su kullanarak küçük hadesten temizlenmek için abdest alamazsa veya büyük hadesten temizlenmek için boy abdesti alamazsa, bu takdirde teyemmüm alır.
Teyemmüm şöyle alınır:
İki eliyle temiz toprağa bir defa vurur.Ardından sol avucunun içiyle sağ elinin sırtını, sağ avucunun içiyle de sol elinin sırtını mesh eder. Sonra da iki eliyle yüzünü mesh eder.
Nitekim Allah Teâlâ teyemmüm konusunda şöyle buyurmuştur:
... وَإِنْ كُنْتُمْ مَرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاء أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لاَمَسْتُمُ النِّسَاء فَلَمْ تَجِدُواْ مَاءً فَتَيَمَّمُواْ صَعِيداً طَيِّباً فَامْسَحُواْ بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ مِنْهُ ... [ سورة المائدة الآية: 6 ]
"... Hasta veya yolculuk halinde bulunursanız veya biriniz tuvaletten gelirse, yahut da kadınlarınızla cinsel ilişkiye girmişseniz ve su da bulamamışsanız, temiz toprakla teyemmüm edin. Bunun için de (ellerinizle toprağa vurarak) ellerinizi ve yüzlerinizi bu toprakla mesh edin." (Mâide Sûresi: 6)
Su kullanamayan kimsenin hükmü, su bulamayan kimsenin hükmü gibidir.Çünkü Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:
فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ... [ سورة التغابن من الآية: 16 ]
"(Ey mü’minler!) O halde gücünüz yettiği kadarıyla Allah’tan korkun (Allah’tan korkmada güç ve takatinizi harcayın)." (Teğâbun Sûresi:16)
Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- de şöyle buyurmuştur:
... وَإِذَا أَمَرْتُكُمْ بِأَمْرٍ فَأْتُوا مِنْهُ مَا اسْتَطَعْتُمْ. [ رواه البخاري ]
"Size bir şeyi emrettiğim zaman, ondan gücünüz yettiği kadarını yerine getirin." (Buhârî)
Değerli âlim Abdulaziz b. Baz -Allah ona rahmet etsin- yine şöyle demiştir:
"Hastanın abdest ve boy abdesti konusundaki temizliği için birkaç hali vardır:
1. Eğer hastalığı hafif ise ve su kullanması halinde ölmesinden veya korkulan bir hastalıktan veyahut iyilişmesini geciktirmesinden ve acısını arttırmasından endişe edilmiyorsa veyahut da sıcak su kullandığı takdirde kendisine zarar vermiyorsa, bunun teyemmüm alması câiz değildir.Çünkü teyemmümün mübah olabilmesi, zarar vermemek içindir. Burada ise hastaya hiçbir zarar sözkonusu değildir.Çünkü hasta, suyu bulduğundan dolayı onu kullanması gerekir.
2. Eğer hastalığı, nefsin ölmesinden endişe edilen bir hastalık ise veya bir uzvun ölmesinden endişe ediliyorsa veyahut ölümle veya bir uzvun ölümüyle sonuçlanabilecek bir hastalıktan endişe ediliyorsa veya tedâvinin faydasının kaçırılmasından endişe ediliyorsa, bu takdirde teyemmüm alması câizdir. Çünkü Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:
... وَلَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا [ سورة النساء من الآية: 29 ]
"Nefislerinizi öldürmeyin.Şüphesiz Allah, size karşı çok merhametlidir' (Nisâ Sûresi: 29)
3. Eğer hareket edemeyecek bir hastalığa yakalanmışsa ve suyu kullanması için kendisine verecek birisi de yoksa, bu takdirde teyemmüm alması câizdir.
4. Eğer hastanın yaraları veya sıyrıkları veya kırıkları varsa veya su kullandığı takdirde kendisine zarar verecek bir hastalığa yakalanmışsa, bu kimsenin cünüp olduğu takdirde, yukarıda zikredilen deliller gereği teyemmüm alması câizdir. Eğer vücudundan sağlam olan yerleri yıkayabiliyorsa, bunu yapması ve geri kalan yerler için teyemmüm alması gerekir.
5. Eğer hasta, su ve toprak bulunmayan bir yer de ise ve kendisine bunlardan olanı getirecek kimse de yoksa, bulunduğu hal üzere namazını kılar.Namazını ertelemesi câiz değildir. Çünkü Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:
فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ... [ سورة التغابن من الآية: 16 ]
"(Ey mü’minler!) O halde gücünüz yettiği kadarıyla Allah’tan korkun (Allah’tan korkmada güç ve takatinizi harcayın)." (Teğâbun Sûresi:16) ("Tıp ve Hastaların Hükümleriyle İlgili Fetvâlar"; s: 26)
İkincisi:
Hayızdan temizlenmek için alınan teyemmümün şekli, küçük hadesten dolayı (namaz abdestinin yerine geçen) teyemmümün alınışından farklı değildir.
Nitekim teyemmümün alınışı, değerli âlim Abdulaziz b. Baz'ın -Allah ona rahmet etsin- yukarıdaki sözlerinde geçmişti.
Teyemmümün alınış şeklinin açıklaması, (21074) nolu sorunun cevabında detaylı olarak açıklanmıştı.
Üçüncüsü:
Teyemmüm, abdest gibidir. Tercih edilen görüşe göre hadesi (abdestsizliği) giderir. Dolayısıyla teyemmüm ile birden fazla farz namazı kılabilirsin.Her namaz için teyemmüm alman gerekmez.
Örneğin: Öğle namazı için teyemmüm aldığın zaman abdestin bozulmadığı sürece, onunla ikindi namazını, aynı şekilde diğer namazları da kılabilirsin.
Değerli âlim Muhammed b. Salih el-Useymîn'e -Allah ona rahmet etsin-:
"Bir insan, nâfile namaz kılmak için teyemmüm alırsa, bu teyemmümle farz namazı kılabilir mi?
Diye sorulmuş, bunun üzerine o şöyle cevap vermiştir:
"Teyemmüm, hadesi giderir. Böyle olunca bu kimsenin, nâfile namaz kılmak için teyemmüm almış olsa bile, onunla farz namaz kılabilir. Tıpkı nâfile namaz kılmak için abdest aldığı zaman bu abdestle farz namaz kılabildiği gibi.
Bu kimsenin, namaz vakti çıktıktan sonra (ikinci bir farz namazın vakti girdiğinde) abdesti bozan bir şey olmadıkça, tekrar teyemmüm alması gerekmez." (Fetâvâ İbn-i Useymîn; c: 11, s: 240)
Allah Teâlâ en iyi bilendir.