Allah’a hamd olsun.
Birincisi:
Bir çok delile göre yüce Allah tüm yaratıkların üstündedir. O en yüce ve en yüksektir, o her eksikten münezzehtir.
Arş ise, yaratıkların tavanıdır. Yüce Allah Arşın üstünde yükselmiştir. Bu konu Kur’an’da yedi yerde geçmiştir. Arşa istiva ettiği (yükseldiği) biliniyor, nasıllığı bilinmiyor, buna iman etmek vaciptir. Daha detaylı bilgi için (992) ve (219403) nolu soruların cevaplarına bakınız.
İkincisi:
Yüce Allah’ın Arşı çok büyük olduğu ve onun taşıyıcıları bulunduğu ayrıca sünnette de bu taşıyıcıların ne kadar büyük olduğu hakkında bilgiler verilmiştir.
Yüce Allah şöyle buyurdu: “Arş’ı taşıyanlar ve onun çevresinde bulunanlar (melekler) Rablerini hamd ederek tespih ederler, O’na inanırlar ve inananlar için (şöyle diyerek) bağışlanma dilerler: “Ey Rabbimiz! Senin rahmetin ve ilmin her şeyi kuşatmıştır. O hâlde tövbe eden ve senin yoluna uyanları bağışla ve onları cehennem azâbından koru.” (Ğafir/7)
Cabir bin Abdullah Rasulullah Sallallahu aleyhi vesellem’i şöyle dediğini rivayet etti: “Allah’ın Arşını taşıyan meleklerden bir melek hakkında bilgi vermeme izin verildi; onun kulak memesi ile omuzun arasındaki uzaklığı, yedi yüz yıl yürüme mesafesindedir” Ebu Davud /4727
Üçüncüsü:
Arşı şu an taşıyan taşıyıcılar mevcuttur, kıyamet gününde de taşıyıcıları vardır. Nitekim Rasulullah Sallallahu aleyhi vesellem hadisinde şöyle geçmektedir: “…..Ancak yüce Allah’ın ismi çok yücedir. Bir konuda hükmederse Arş taşıyıcıları tesbih eder, daha sonra onlardan sonra gelen gökyüzü ehli tesbih eder, böylece Dünya gökyüzü ehline gelinceye kadar..” sonra şöyle dedi: “Arşın taşıyıcılardan sonra gelen gurup sorar : Rabbiniz ne dedi? Yüce Allah’ın ne dediğini onlara söylerler” Muslim 2229
Bazı rivayetlere göre Arşın taşıyıcıları şu an dörttür, kıyamet gününde ise sekiz olacaktır. Sekiz saf melek olduğu da söylenmiştir.
Arşın taşıyıcıları dört olduğu görüş, İbn Kesir ve müfessir cumhurunun görüşüdür.
İbn Cevzi Rahimehullah şöyle dedi: “Hadislerde gelen bilgiye göre onlar dörttür, kıyamet günü olduğunda onlara dört melek daha verir, bu da cumhurun görüşüdür.” Zad el Muyesser 4/331, İbn kesir 7/130
Dördüncüsü:
Melekler Arşı taşıdıkları zaman yüce Allah nerede olur? Sorunun cevabı ise:
Yüce Allah Arşın üstünde olur, Arşıda tüm yaratıkların üstünde olur. Arş ve taşıcıları yaratılmışlardır. Allah’ın Arşa ve taşıyıcılara ihtiyacı yoktur, Allah Hay ve Kayyum’dur. Her şeyi yönetir. Her şeyin idaresi onunladır. Melekler Arşı taşırken Allah’ın kudretiyle taşırlar. Allah onlara bu gücü verir.
İmam Daremi Rahimehullah şöyle dedi: “Yüce Allah her şeyden daha büyüktür, ne Arş onu taşıyabilir nede taşıyıcılar buna tahammül edebilir, ancak güç sahibi Allah’ın verdiği kuvvetle ve Allah’ın iradesiyle bunu yapabildiler.
Bize aktarılan bilgilere göre melekler yüce Allah’ın Arşını taşıdıklarında zayıf düştüler ve dizlerin üzerinde durdular Allah onlara “Le Havle ve Kuvvete illa billah” demeyi telkin etti, böylece taşımaya güç yetirdiler. (Nakd bişr el merisi 1/457)
Söz konusu şüpheye cevaben: yüce Allah her şeyin Rabbi ve istediğini yapar, Arşa yükselmeyi istemiştir, ayrıca bu Arşın taşıyıcıları olmasını murad etmiştir. Kıyamet günü de taşıyıcılar olmasını istemiştir. Yüce Allah o meleklerin Arşı taşımaları için güç vermiştir.
Şeyhulislam İbn Teymiye Rahimehullah şöyle dedi:
“Bunun açıklaması: Yüce Allah herkesten müstağnidir, nitekim O her yaratığı yaratandır. Hiçbir mahluktan dolayı yücelmemiş ve yükselmemiştir. Bilakis O tüm mahlukatları yaratandır. Hiçbir şeye ihtiyacı yoktur. Yüce Allah kudretiyle Arşı taşıttırmaktadır.
Bir rivayete göre: Yüce Allah Arşı yarattığı zaman meleklere taşımasını emreder, onlar: Ey Rabbimiz senin azametin onun üstündeyken nasıl taşırız? Yüce Allah: “Le Havle ve Le Kuvvete illa billah deyin” der.
Melekler, ancak Allah’ın kudretiyle buna güç yetirdiler. Yüce Allah bir mahlukta güç kılarsa Allah’ın istediği şeyi taşıyabilir.
İbn Teymiye Rahimehullah “Beyan Telbis el Cehamiye- 3/238” kitabında şöyle dedi: Arşın taşıyıcıları hakkında iki görüş var,
birincisi: Melekler sadece Arşı taşırlar üstündekini taşımazlar.
İkincisi: Arşı ve üstündekini taşırlar.
Sonuç olarak yüce Allah şöyle buyurmaktadır:
“Rabbin, dilediğini yaratır ve seçer. Onların ise seçim hakkı yoktur. Allah, onların ortak koştuklarından uzaktır ve yücedir”. Kasas/68
“O, yaptığından dolayı sorgulanamaz fakat onlar sorgulanırlar. Enbiya/23”
Daha detaylı bilgi için: (12290) nolu sorunun cevabına bakınız.
En iyisini Allah bilir.