Allah’a hamd olsun.
Koku ve parfümler dünyalık eşya ve süs unsurudur. Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem güzel kokunun kendisine sevdirildiğini şöyle demiştir: “Bana (dünya nimetlerinden) kadın ve güzel koku sevdirildi. Namaz ise gözümün nuru kılındı.” (Nesai 3939, Elbani sahih demiştir)
Şüphesiz gerçek şu ki pahalı parfümler, güzel kokar ve daha ucuz parfümlerden daha kalıcıdır. Bu nedenle güzel kokuyu pahalıya almak israf sayılmaz. Bununla birlikte bu husus bazı durumlarda yasaklanır:
- Söz konusu parfümü alacak parası olmadığında başkasından borç alması veya gerekli paraya sahip olur fakat parfümü aldığı takdirde nafakasıyla yükümlü olduğu kişileri olumsuz etkilemesi.
- Alacağı parfümle kibir, iftihar ve gösteriş amaçlaması
- İhtiyaç olmadığı halde gereğinden fazla satın alması.
Şeyh Muhammed bin Salih el Useymin Rahimehullah’a şöyle soruldu:
Düğün nedeniyle yapılan yemek davetiylerinde bazı kişiler tütsü alımında çok aşırı gidiyor ve hayali paralar harcıyor. Bu davranışın israf olduğu söylendiğinde şu rivayeti kendine lehine delil olarak öne sürerler: “Bir adam tüm malını koku için harcarsa israf etmiş olmaz” bu konuda görüşünüz nedir?
Cevap: Şüphesiz koku/parfüm sevilen bir şey olup Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle buyurmuştur: “Bana (dünya nimetlerinden) kadın ve güzel koku sevdirildi. Namaz ise gözümün nuru kılındı.” Doğrusu koku kullanımı gereksiz kullanılmadığı müddetçe israf sayılmaz. Örnek olarak bahsi geçen yere guruplar şeklinde insanlar akın eder her gelen kişilere koku kullanılırsa israf olmaz. Her ne kadar ilk gelen gurup için tekrarlanan bir şey ise de son gelen için ilktir. Ama aynı oturumda ihtiyaç duyulmadığı halde çok miktarda kulanırsa israf olur.” (el Lika el Şehri 37/s.16)
Şeyh bu konuyla ilgili başka bir cevabında şöyle demiştir. İbadette bile israf kabul edilmez. Nitekim Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem abdest alırken uzuvları bir, iki ve üç defa yıkamıştır. Daha sonra şöyle demiştir: “Her kim bunun üzerine eklerse kötülük yapmış, aşırıya gitmiş ve zulmetmiş olur”
Adetlerde ise israf göreceli olabilir. Bir harcama bir gurup insan için israf sayılırken başka bir gurup için israf sayılmaz. Bir şehir için israf olurken başka bir şehir için israf olmaz. Bilinen kaideye göre israf, sınırı aşmaktır.
Koku konusu ise; şayet kullanan kimse zengin biri olup pahalı parfüm alırsa israf etmiş sayılmaz. Bilindiği üzere güzel kokulu kalıcı parfümler genellikle pahalı olur. Şayet kişi fakir ve orta halliyse pahalı kokuları alması israf olur. (lika el bab elmeftuh 8/ no: 24)
En iyisini Allah bilir.