الحمدلله.
روزهٔ رمضان و دیگر عبادات درست نیست مگر آنکه همراه با نیت (قصد) باشد زیرا پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ می‌فرماید: همانا کارها به نیت‌ها بستگی دارد و همانا هرکس چیزی را به دست می‌آورد که نیت کرده است... به روایت بخاری (۱) و مسلم (۱۹۰۷).
شرط در روزهٔ رمضان این است که شب‌هنگام و پیش از طلوع فجر صورت گیرد زیرا پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ می‌فرماید:هرکس پیش از فجر نیت روزه نکند روزه ندارد (ترمذی: ۷۳۰) و در لفظ نسائی (۲۳۳۴) آمده است: هرکس شبانه نیت روزه نکند روزه ندارد. آلبانی در صحیح سنن ترمذی (۵۸۳) آن را صحیح دانسته است.
نیت کاری قلبی است و مسلمان در قلبش قصد جدی می‌کند که فردا را روزه باشد و مشروع و درست نیست که آن را به زبان آورد و مثلا بگوید: نیت کردم که به قصد جدی برای تو روزه شوم... یا دیگر الفاظ که برخی از مردم ساخته‌اند.
نیت صحیح همین است که انسان در دل قصد کند که فردا را روزه خواهد بود.
برای همین شیخ الاسلام ابن تیمیه ـ رحمه الله ـ در الاختیارات (۱۹۱) گفته است: هر که در دلش خطور کند که فردا روزه خواهد بود یعنی نیت کرده است.
از علمای انجمن دائم فتوا پرسیده شد:
انسان چگونه برای روزهٔ رمضان نیت می‌کند؟
گفتند:
نیت با قصد بر روزه حاصل می‌شود و باید برای روزهٔ رمضان هر شب این قصد را [برای روزهٔ فردایش] داشته باشد (فتاوی اللجنة الدائمة: ۱۰/ ۲۴۶).
والله اعلم