Pazar 3 Rebiüs-Sani 1446 - 6 Ekim 2024
Türkçe

Her azap ayeti okunduğunda Allah'a sığınmanın meşruiyeti

Soru

Namazda Kur'an okurken azap ayetlerinde durmanın hükmü nedir?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Namaz kılan kimsenin azap ayetini okuduğunda Allah'a sığınması ve rahmet ayetini okuduğunda da Allah'tan rahmet dilemesi sünnettir. Alimlerin cumhuru bu görüştedirler. Zira Huzeyfe Radiyallahu anhu'dan rivayet edildiğine göre şöyle dedi: Bir gece Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem ile namaz kılarken Bakara suresini okumaya başladı. İçimden yüz ayetten sonra rükua iner dedim. Ancak devam etti. İçimden sureyi bir rekatta okuduktan sonra rükua iner. Ancak devam etti ve Nisa suresine başladı, okuduktan sonra âli imran'a başladı ve hızlı okurdu, içinde tesbih olan bir ayeti okuduğunda suphanallah derdi. Bir dua ayeti okuduğunda dua ederdi, sığınmayla ilgili bir ayet geçtiğinde Allah'a sığınırdı." (Muslim 772, Tirmizi, Nesai rivayeti: Azap ayetiyle geçtiğinde durur ve Allah'a sığınırdı).

Avf bin Malik el Eşcai'den rivayet edildiğine göre şöyle dedi: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte bir gece namaz kıldım. Kalktı (birinci rekatta) Bakara suresini okudu. Her rahmet ayetine geldikçe durdu (ve Allah'dan rahmet) istedi. Azab ayetine geldikçe de durdu (ve Allah'a) sığındı. Sonra "Sübhane zi'l-ceberuti ve'I-kibriyai vel-azameti = kahr ve kudret sahibi, izzet ve saltanat sahibi, ululuk ve azamet sahibi olan (Rabbimi) tesbih (ve tenzih) ederim" diyerek kıyamı kadar rükuda kaldı, sonra kıyamı kadar da secdede kaldı. Secde halinde iken de bu dualara benzer dualar okudu. Sonra (ikinci rekata) kalktı, âli imran okudu sonra sure ve sure okudu"

Bu hadisler azap ayetlerinde durmanın ve Allah'a sığınmanın meşru olduğunu gösterir.

Nevevi rahimehullah (el Mecmu 3/562) kitabında şöyle dedi:  Şafii ve diğer mezhep alimleri şöyle dediler: Namaz içinde olsun veya dışında olsun Kur'an okuyan kimsenin rahmet ayeti okuduğundan Allah'tan rahmet dilemesi, azap ayeti okuduğunda azaptan Allah'a sığınması, tesbih ayeti okuduğunda Allah'ı tenzih etmesi, ibret verici bir ayet okuduğunda düşünmesi meşrudur. Mezhep alimleri şöyle dediler: bu uygulamalar; imam, memum, tek başına kılan; farzda, nafilede.. ve her durumda mustehaptır. Bu durum dua hükmündedir. Böylece Amin demeleri gibi eşittirler. Bunun delili Huzeyfe radiyallahu anhu'nun hadisidir.

Ebu Hanife rahimehullah şöyle dedi: Namazda rahmet ayeti geçince rahmet dilemek, azap ayeti geçinde sığınmak mekruhtur. Selef alimlerin cumhuru ve sonrakiler bizim mezhep görüşündedirler.

Keşşaf el Kina 1/384'da şöyle dedi: "İster farz olsun ister nafile namazda rahmet ve azap ayetleri geçtiğinde talep edebilir ve sığınabilir.

Şeyh Useymin rahimehullah'a şöyle soruldu: İmam sesli olarak Kur'an okuduğunda, sığınma, tenzih, ve amin demeyi gerektirecek ayetleri okuduğunda; memum'un Amin, Ateşten Allah'a sığınırım, Subhanallah gibi zikirleri söylemesinin hükmü nedir?

Cevap: Tesbih, sığınma ve dilemeyi gerektiren ayetler okunduğunda bunlara uygun olarak davranması sünnettir. Fakat memum imamın kıraatını duyuyorsa dinlemekten başka bir şeyle meşgul olmaması daha faziletlidir. Şayet imam rahmet ayetini okurken duraklarsa bu arada memum Allah'tan rahmet dilerse, veya imam azap ayetini okur ve duraklarsa Allah'a sığınır, Allah'ı tenzih eden ayeti okuduğunda Allah'ı yüceltirse bunda bir sakınca yoktur. Ancak bunu yaparken imam kıraatına devam ediyorsa Kur'anı dinlememe ihtimali ortaya çıkar. Nitekim Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem, sesli namazda sahabenin onun arkasında Kur'an okuduklarını farkedince şöyle dedi: Sadece Fatiha suresini okuyun! Zira onu okumayanın namazı geçerli olmaz" (Fetava nurun ala derb)

Bununla birlikte bir takım ilim ehli bu uygulamanın nafile namazlarından mustehap olduğunu savunmaktadır. Çünkü bu uygulama Rasulullah'tan rivayet edilmiştir. Şayet farz namazında da yaparsa caiz olmakla birlikte sünnet değildir.

Bazı alimler, bunu hem farz hem de nafile namazlarında yapabilir demişlerdir.

En iyisini Allah bilir.

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi