Ölüyü defnederken söylenmesi sünnet olan söz

Allah’a hamd olsun.

Ölüyü kabre koyan kimsenin şöyle demesi sünnettir:

"Bismillahi ve alâ sünneti Rasûlillah -sallallahu aleyhi ve sellem- veya Bismillahi alâ milleti Rasûlillah -sallallahu aleyhi ve sellem-" (Allah'ın adıyla ve Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in sünneti üzere veya Allah'ın adıyla ve Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in dîni üzere)

Bunun da sebebi, İbn-i Ömer'in -Allah ondan ve babasından râzı olsun- rivâyet ettiği hadistir.

İbn-i Ömer -Allah ondan ve babasından râzı olsun- bu hadiste şöyle demiştir:

أَنَّ النَّبِىَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ إِذَا وَضَعَ الْمَيِّتَ فِى الْقَبْرِ قَالَ : بِسْمِ اللَّهِ وَعَلَى سُنَّةِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ. [ رواه مسلم ]

"Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- ölüyü kabre koyduğu zaman şöyle derdi:

-Allah'ın adıyla ve Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in sünneti üzere." (Müslim)

Başka bir rivâyette Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

إِذَا وَضَعْتُمْ مَوْتَاكُمْ فِي الْقُبُورِ، فَقُولُوا: بِسْمِ اللهِ وَعَلَى سُنَّةِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ.

"Ölülerinizi kabirlere koyduğunuz zaman (defnederken) şöyle deyin:

-Allah'ın adıyla ve Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in sünneti üzere."

Başka bir rivâyette ise şöyle buyurmuştur:

إِذَا وَضَعْتُمْ مَوْتَاكُمْ فِي الْقُبُورِ فَقُولُوا: بِسْمِ اللهِ وَعَلَى مِلَّةِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ. [ أخرجه أبو داود والترمذي وابن ماجه والحاكم وصححه الألباني في أحكام الجنائز ]

"Ölülerinizi kabirlere koyduğunuz zaman (defnederken) şöyle deyin:

-Allah'ın adıyla ve Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in dîni üzere." (Ebu Davud, hadis no: 3213. Tirmizî, hadis no: 1046. İbn-i Mâce, hadis no: 1550. Hâkim, hadis no: 1353. Elbânî, "Ahkâmu'l-Cenâiz", (s: 192)'de hadisin sahih olduğunu belirtmiştir.)

Ölüyü defnettikten sonra ölü için istiğfarda bulunmak ve (kabirdeki sorgu sırasında cevap verirken) ona sebât dilemek sünnettir.

Nitekim Osman b. Affan'ın -Allah ondan râzı olsun- rivâyet ettiği hadiste o şöyle demiştir:

كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا فَرَغَ مِنْ دَفْنِ الْمَيِّتِ وَقَفَ عَلَيْهِ فَقَالَ: اسْتَغْفِرُوا لِأَخِيكُمْ، وَسَلُوا لَهُ بِالتَّثْبِيتِ، فَإِنَّهُ الْآنَ يُسْأَلُ. [ رواه أبو داود وصححه الألباني في صحيح أبي داود ]

"Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- ölüyü defnettikten sonra kabrinin başında ayakta durur ve şöyle derdi:

-Kardeşiniz için Allah'tan bağışlanma isteyin ve (kabirdeki sorgu sırasında cevap verirken) onun için sebat dileyin. Zirâ o, şu an sorguya çekilmektedir." (Ebu Davud, hadis no: 3221. Elbânî, "Ahkâmu'l-Cenâiz", (s: 198)'de hadisin sahih olduğunu belirtmiştir.)

Hadiste geçen: "Kardeşiniz için istiğfarda bulunun!", yani: Allah'tan onun için mağfiret isteyin, demektir. Yani şöyle deyin: Allahım! Ona mağfiret eyle!

"Ona sebât dileyin", yani: Allah'tan onu iki meleğin sorusuna cevap verirken dilini sâbit kılsın, demektir. Yani şöyle deyin: Allahım! Onu sâbit söz (lâ ilâhe illallah) ile sâbit kıl.

"Zirâ o, şu an sorguya çekilmektedir", yani: şimdi ona Münker ve Nekir adında iki melek gelip soru soruyorlar. Bu sebeple şimdi onun istiğfara ve sebâta en muhtaç olduğu andır.