İtikaftan asıl amaç nedir? Müslümanlar bu sünneti neden bıraktılar?

Allah’a hamd olsun.

Birincisi: İtikaf, Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in sürekli yaptığı müekked bir sünnettir. Bunun meşruiyeti ile ilgili delilleri görmek için  (48999) nolu sorunun cevabına bakınız. Maalesef bu sünnet başka sünnetlerde olduğu gibi Müslümanların hayatından çıkmış durumdadır. Bu sünnetin unutulmasının sebeplerinden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

1-İnsanlarda iman zayıflığı,

2-Dünya sevgisi ve hayatın arzularına düşkünlük, öyle ki az bir zaman olsa dahi artık konfor ve rahatlıktan uzak duramamak.

3-Cennetin insanların nefislerinde büyük bir önem taşımaması, konfor ve rahatlığa meyletmeleri, Allah’ın rızasına sebep olmasına rağmen bu yolda zorluklara tahammül etmemeleri.

Şüphesiz Cennetin değerini bilenler cennet yolunda sahip oldukları tüm değerli varlıklarını harcarlar. Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Dikkat edin! Allah’ın eşyası pahalıdır, dikkat edin! Allah’ın eşyası pahalıdır” (Tirmizi 2450)

4- Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in sevgisi sadece dillerde kalmış olup artık pratikte görülmemesi. Oysa itikaf Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in sünnetlerinden olup onun sevgisi bu sünnetin yerine getirilmesi gerektirir. Yüce Allah şöyle dedi: “ İçinizden Allah’ın lutfuna ve âhiret gününe umut bağlayanlar, Allah’ı çokça ananlar için hiç şüphe yok ki, Resûlullah’ta güzel bir örneklik vardır.” Ahzap/21

İbn Kesir Rahimehullah şöyle dedi: bu ayet; Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’e söz, eylem ve tüm durumlarda ittiba etmek konusunda büyük bir temel oluşturur.

İkincisi: Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem yaşamının sonunda sürekli yaptığı itikaf, Ramazan ayının son on gününde yaptığı itikaftır. Şüphesiz bu sayılı günler; insan hayatında olumlu sonuçlara neden olan, yoğunlaştırılmış bir eğitim kursu konumunda olan bir ibadet türüdür. Diğer Ramazan’a kadar Müslümanın hayatında olumlu etkiler bırakacak nitelikte bir eğitim sürecidir. Biz Müslümanlar olarak bu sünnetin ihyasına her zamandan daha fazla ihtiyaç halindeyiz.

Üçüncüsü: Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in en önemli amacı Kadir gecesini ihya etmektir. Ebu Said el Hudri Radiyallahu anhu’dan rivayet edildiğine göre şöyle dedi: Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem Ramazan ayının ilk on gününde itikafa girdi. Daha sonra Ramazanın orta on gününde kapısında bir hasır bulunan küçük bir çadırda itikafa girdi. O hasırı eliyle tutarak çadırın bir köşesine koydu ve başını çadırdan çıkararak insanlara seslendi. Oradakiler yaklaştılar Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Kadir gecesini idrak etmek amacıyla Ramazan’ın ilk on gününde itikafa girdim, daha sonra orta on günlerinde itikafa girdim. Fakat bana Kadir gecesinin son on günde olduğu haberi geldi. Her kim itikafa girmek isterse itikafa girsin” İnsanlar onunla birlikte itikafa girdiler. (Muslim, 1167)

Bu hadisten aşağıdaki hususlar çıkarılmaktadır:

1. Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem itikaftan asıl amacı Kadir gecesini idrak etmek ve ibadet ile ihya etmek için hazırlık yapmaktır. Zira bu gece çok yüce ve çok faziletli bir gecedir. Yüce Allah şöyle buyurdu: “Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır” (Kadir 3)
2. Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem, bu gecenin zamanını bilmediği halde idrak etmek için çaba göstererek Ramazan ayının ilk on gününde daha sonra orta on gününde itikafa girmiş böylece ayın sonuna kadar itikafta kalmıştır. Bu da kadir gecesini idrak etmek için sarf edilecek en büyük çabadır.
3. Sahabelerin Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’e ittiba etmelerinde titizlikleri; zira sahabeler, Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem ile itikafa girip sonuna kadar itikafta kalmışlardır.
4. Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem sahabesine karşı şefkatli davranması. Nitekim Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem sahabeleri itikafa devam etmekle itikaftan çıkmak arasında seçenek vermiştir.

Şüphesiz itikafın farklı amaçları da bulunmaktadır bunlardan bazıları şöyledir:

1. Olabildiğince insanlardan irtibatı kesmek ve Allah’ın ibadetine odaklanmak.
2. Tüm varlığıyla Allah’a yönelip kalbi islah etmek.
3. Namaz, dua, zikir ve Kur’an okumakla meşgul olup zamanını tamamen ibadetle doldurmak.
4. Orucu tüm nefis ve arzuların etkisinden korumak.
5. Gücü yettiği halde ve imkanı bulunduğu halde mübah olan şeylerden uzak durarak dünyada zahitlik yapmak.

Daha fazla bilgi için Dr. Abdullatif Baltu’nun “El itikafu nazratun terbeviyye” adlı eserini okuyunuz.

En iyisini Allah bilir.