Perşembe 18 Ramazan 1445 - 28 Mart 2024
Türkçe

Ölen kimsenin adına dînî kasetler dağıtmak

102322

Yayınlama tarihi : 01-05-2015

Gösterimler : 3957

Soru

Taziye yerinde sevâbını ölene bağışlamak için dînî kasetler dağıtmak câiz midir?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Hamd, yalnızca Allah'adır.

Sevâbı ölünün ruhuna bağışlanmak üzere dînî dersler, iyilik ve hidâyete delâlet eden konferansları içeren kasetler dağıtmak, ölünün adına tasadduk sayılır. Bu, Kur'an ve sünnetten nasların, adına tasadduk edilen kimseye sevâbının ulaşacağını kabul etmesi sebebiyle hayatta olanların, ölüler için takdim edebilecekleri en fazîletli amellerdendir.

Nitekim Âişe'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre bir adam, Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-'e gelerek şöyle dedi:

إِنَّ أُمِّيَ افْتُلِتَتْ نَفْسُهَا، وَإِنِّي أَظُنُّهَا لَوْ تَكَلَّمَتْ تَصَدَّقَتْ، فَهَلْ لَهَا أَجْرٌ إِنْ تَصَدَّقْتُ عَنْهَا؟ قَالَ: نَعَمْ. [رواه البخاري ومسلم]

"Annem ansızın vefat etti. Eğer konuşmaya fırsat bulsaydı, tasaddukta bulunurdu. Onun için sadaka versem, ona ecir var mıdır? Diye sordu.

Bunun üzerine Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:

-Evet (onun için ecir vardır)."[1]

İmam Şâfiî -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:

"Başkasının ve kendisinin amelinden üç şey ölüye ulaşır:

- Ölünün yerine edâ edilen haccın sevâbı ona ulaşır.

- Ölünün yerine tasadduk edilen malın veya borcun sevâbı ona ulaşır.

- Ölüye yapılan duâ ona ulaşır.

Bununla birlikte Allah Teâlâ'nın lütuf ve ihsanı o kadar geniştir ki, hayatta olan onun borcunu öder, ama onun faydası ölünün hesabına girer."[2]

İmam Nevevî -Allah ondan râzı olsun-, ölünün adına verilen sadakanın, ölüye fayda vereceği ve sevâbının ona ulaşacağı konusunda âlimler sözbirliği (icmâ) ettiklerini nakletmiştir.[3]

İbn-i Teymiyye -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:

"İmamlar, sadakanın ölüye ulaşacağı konusunda ittifak etmişlerdir. Aynı şekilde köle azat etmek gibi, ölünün mâli ibâdetleri de böyledir (sevapları ölüye ulaşır)."[4]

İbn-i Hacer el-Heysemî -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:

"Ölünün adına verilen sadaka ölüye fayda verir. Mushaf (Kur'an) veya başka bir şey vakfetmek de bu sadakadandır."[5]

Bu konuda (42384) nolu sorunun cevabına bakabilirsiniz.

Taziye günlerinde verilen sadakanın ayrı bir meziyeti ve fazîleti olduğuna inanılmaması şartıyla taziye sırasında veya taziye sonrasında ölünün adına sadaka olması için bu kasetleri dağıtmanızda bir sakınca yoktur.

Nitekim bazı insanlar, taziye günlerinde ölünün adına verilen sadakanın, ölünün kabrindeki yalnızlığını gidermesi veya kabrinde onu râzı etmesi için bir zorunluluk olduğuna inanmak gibi bâtıl inançlara sahip olmaktadırlar.

Allah Teâlâ en iyi bilendir.


[1] Buhârî, hadis no: 1388. Müslim, hadis no: 1004

[2] "el-Umm", c:4, s:126

[3] "el-Mecmû'", c:5, s:293

[4] "el-Fetâvâ el-Kubrâ", c:3, s:29

[5] "Tuhfetu'l-Muhtâc", c:7, s:72-73

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi