Allah’a hamd olsun.
Başka kişilerde beğendiği bir şeyi görüp ona nazar değmesinden korktuğu takdirde sünnet olan yöntem, karşı tarafa bereketli olması için dua etmektir.
Zira Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle demiştir: “Sizden biriniz, kendisinde veya malında veyahut da kardeşinde şaşırdığı (hoşuna giden, beğenip sevdiği) bir şey gördüğü zaman, bereketli olması için ona dua etsin! Kuşkusuz ki, göz değmesi/nazar haktır!”
Ebu Umamre bin Sehl bin Hanif’den rivayet edildiğine göre şöyle dedi: Sahabîlerden Amr bin Rebia, Sehl bin Huneyf’i yıkanırken görür, “bu ne güzel vücut?!” diyerek nazar eder. Sehl çarpılmış gibi yere yıkılır. Alıp Peygamberimizin bulunduğu yere götürürler. Durumu öğrenen Peygamberimiz “Kimden şüphe ediyorsunuz?” diye sorar. Sahabîler, Amr bin Rebia’nın ismini verirler. Bunun üzerine Peygamberimiz Amr’ı azarlayarak, “Sizden biriniz neden kardeşini öldürmeye çalışıyor? Biriniz kardeşinde beğendiği, hoşuna gittiği bir şey gördüğü zaman ona mübarek olması için dua etsin (Mâşallah, Bârekallah gibi sözler söylesin)” buyurur.
Daha sonra Peygamberimiz bir miktar su ister ve nazar eden Amr’ın abdest almasını emreder. Abdest alınan su, nazara maruz kalan Sehl bin Hanif üzerine dökülür. (İbn Mace 3509, Ahmed 15550, Malik 1747)
Daha detaylı bilgi için (7190 ) nolu sorunun cevabına bakınız.
Halkın dilinde meşhur olan “Maşaallah le kuvvete ille billeh” deyimi ise, şu hadise isnad edilir: Enes bin Malik Radiyallahu anhu’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Yüce Allah bir kuluna çocuk veya maldan bir nimet bahşettiğinde; Maşaallah le kuvvete ille billeh derse ecelle ölüm dışınca bir bela görmez.
Bu hadisle Kehf suresinde geçen “Bahçene girdiğinde Maşallah le kuvvete ille billeh deseydin ya..” Fakat bu hadis, zayıftır.
Daha detaylı bilgi için Beyhaki’nin “el Esma ve el Sıfat 1/417 kitabına başvurunuz.
Bazı ilim ehli, bu tür zikri nazardan korunmak için söylenebileceğini savunmuştur. Yukarıda ki ayeti tevil ederek meşru olduğunu söylemişlerdir.
Şeyh İbn Useymin Rahimehullah şöyle dedi: Bir kimse beğendiği bir şeyi görür ve nazar değmesinden endişe ederse “Maşaallah Tebarekellah” der. Böylece görülen kişiye nazar değmez. Aynı şekilde bir kimse kendi malında bir şeyi beğenirse “Maşaallah le kuvvete ille billeh” der. Böylece kendini nefis tuzaklarından korur. Kişi bunu söylediğinde işini Allah’a havale etmiş olur. (Fetava nurun ala derb)
Nazar etme konusu gerçek olup Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle demiştir: “Göz değmesi (nazar) gerçektir. Eğer kaderin önüne geçecek bir şey olsaydı nazar onun önüne geçerdi. Sizden yıkanmanızı istenirse yıkanın..”
Nazar, sihir gibi haramdır. Bunun çözümü nazarı olan kimse beğendiği bir şeyi gördüğünde Allah’ı zikredip karşı tarafı tebrik etmesi/Allah bereketli kılsın diyerek dua etmesi gerekir. (Fetva Komitesi 1/109)
En iyisini Allah bilir.