Çarşamba 6 Rebiüs-Sani 1446 - 9 Ekim 2024
Türkçe

Yemeğe düşen böceklerin hükmü

Soru

Karınca, sinek, sivrisinek vb. böcekler;

 sağ veya ölü olarak yemeklere düşüyorlar. Bu durumda bu yemekleri yememiz caiz mi yoksa yemeden önce bunları mutlaka çıkarmamız gerekir?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Birincisi: Şeriat kötü ve pis şeyleri haram kılmıştır.

Yüce Allah şöyle buyurdu:

“Onlar, yanlarındaki Tevrat’ta ve İncil’de yazılı buldukları Resûle, o ümmî peygambere uyan kimselerdir. O, onlara iyiliği emreder, onları kötülükten alıkoyar. Onlara iyi ve temiz şeyleri helâl, kötü ve pis şeyleri haram kılar. …” (Araf/157)

Böcekler, vahyin indiği dönemlerde Arapların çirkin gördüğü yemeklerden sayılırdı ve onlar bu Kur’an ayetleriyle muhatap olmuşlardır.

İbn Kudame Rahimehullah şöyle dedi:

“Ölmüş hayvan, kan, domuz eti, Allah’tan başkası adına boğazlanan, size haram kılındı. ..” (Maide/3)  bunun dışında Arapların hoş gördüğü helaldir. Zira yüce Allah şöyle buyurdu: “ Onlara hoş olan şeyleri helal kılar” başka bir ayette: “Kendileri için nelerin helâl kılındığını sana soruyorlar; de ki: Bütün hoş ve temiz şeyler size helâl kılınmıştır.” (Maide/4) böylece Arapların çirkin gördükleri haram kılınmıştır. Nitekim yüce Allah şöyle buyurdu: “Onlara çirkin ve kötü şeyleri haram kılar”

Çirkin ve hoş şeylerin kriteri, Hicaz ehli ve şehirlerde ikamet edenlere göre açıklanır. Çünkü Kur’an onların üzerinde inmiştir. Böylece sözcükleri, onların örfüne ve anlayışlarına göre değerlendirmek gerekir. Bu durum açığa çıkarıldığına göre; solucanlar, pislik böceği, hamam böcekleri, böcekler, fareler, kertenkeleler, bukalemunlar, sıçanlar, akrepler ve yılanlar gibi canlılar çirkin ve haramdır. İmam Şafii ve İmam Ebu Hanife bu görüştedirler. (El muğni 13/316-317) ayrıca ilim cumhuruna göre de bu böyledir.

İbn Hubeyra Rahimehullah şöyle dedi: “yer böceklerin haram olduğuna dair görüş birliği vardır”

İmam Malik hariç onları mekruh görmüştür. Başka bir rivayette haram olduğunu belirtmiştir.  (İhtilaf el Eimme el Uleme 2/335) daha fazla bilgi için (21901) nolu sorunun cevabına bakınız.

İkincisi: Yukarıda verilen bilgiler ışığında yemeğe düşen böcekler, gözle görülür ve onları ayırmanız mümkünse mutlaka ayırmanız ve atmanız gerekir. Çünkü bunlar çirkin ve habistir. Nitekim Ebu Hureryre Radiyallahu anhu’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: «Sizden birinizin içeceği içine sinek düştüğü zaman, o kişi sineği içeceğin içine batırsın, sonra çıkarsın (atsın). Çünkü sineğin iki kanadının birisinde hastalık, diğerinde de şifâ vardır.» (Buhari 3320)

Fakat bu böcekler çok küçük ve az miktardaysa öyle ki onları bulmak çok zor olacaktır. Bu durumda şeriat bunu affeder ve bir sakıncası yoktur.

Yüce Allah şöyle buyurdu: “ Allah sizin için kolaylık diler, zorluk çekmenizi istemez.” (Bakara /185)

“Allah size bir zorluk olmasını istemez”  (Maide/6)

Elmerdavi Rahimehullah şöyle dedi: “Şeyh Takiyyuddin şöyle dedi: “Genel olarak basit ve küçük miktarda necaset affedilir. Yemeklerde olsun veya dışında olsun hatta fare pisliği olsa az miktarı affedilir. Şüphesiz herkes bilir değirmenlerde, şeker ve yağ fabrikalarında bundan kurtulmak mümkün değildir. İnsanlardan zorluğu kaldırmak için basit miktarlar affedilmiştir. Aynı şekilde sinek kanı vb. elbiselerde az miktarda bulunmasında sakınca yoktur. (el insaf  2/334-335)

En iyisini Allah bilir.

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi