Küçük çocuğun haccının şekli

Allah’a hamd olsun.

İlim ehli, ergenlik çağına ermeyen çocuğa hac ve umrenin farz olmadığı konusunda ittifak etmişlerdir. Çünkü küçük çocuktan kalem kaldırılmıştır (ona günah yazılmaz).

Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur:

رُفِعَ الْقَلَمُ عَنْ ثَلاثَةٍ: عَنِ الصَّبِيِّ حَتَّى يَبْلُغَ، وَعَنِ الْـمَجْنُونِ حَتَّى يَفِيقَ، وَعَنِ النَّائِمِ حَتَّى يَسْتَيْقِظَ. [ رواه أبو داود وابن ماجه]

"Üç kişiden kalem (dînî sorumluluk) kaldırılmıştır: Ergenlik çağına erişinceye kadar çocuktan, aklî dengesi yerine gelinceye kadar deliden ve (uykusundan) uyanıncaya kadar uyuyandan." (Ebu Davud; hadis no: 4403. İbn-i Mâce; hadis no: 2041)

Küçük çocuğun haccının sahih olup-olmamasına gelince, sahih görüşe göre onun haccı sahihtir ve bu amelinden dolayı ecir kazanır. Bu, ilim ehlinin çoğunluğunun görüşüdür. Hatta bu görüşün, ilim ehli arasında icmâ (oybirliği) olduğu söylenmiştir.

Nitekim İbn-i Abbas'ın -Allah ondan ve babasından râzı olsun- rivâyet ettiği hadiste o şöyle demiştir:

أَنَّ النَّبِىَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَقِىَ رَكْبًا بِالرَّوْحَاءِ فَسَلَّمَ عَلَيْهِمْ فَقَالَ : مَنِ الْقَوْمُ؟ قَالُوا: المُسْلِمُونَ. فَقَالُوا: مَنْ أَنْتَ؟ قَالَ: رَسُولُ اللَّهِ. فَرَفَعَتْ إِلَيْهِ امْرَأَةٌ صَبِيًّا فَقَالَتْ : يَا رَسُولَ اللَّهِ أَلِهَذَا حَجٌّ؟ قَالَ: نَعَمْ وَلَكِ أَجْرٌ. [ رواه مسلم ]

"Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- Ravhâ denilen yerde bir grupla karşılaştı:

Onlara: Siz kimlersiniz? diye sordu.

Onlar: Biz, müslümanlarız, peki sen kimsin? dediler.

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-?

- Ben Allah'ın elçisiyim, buyurdu.

Bunun üzerine içlerinden bir kadın (kucağındaki) küçük bir çocuğu Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'e doğru havaya kaldırarak:

-Bunun için de hac var mı? diye sordu.

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- buyurdu ki:

-Evet, ona hac, sana da sevap vardır."(Müslim; hadis no: 1336)

Bu konuda (14621) nolu sorunun cevabına bakabilirsiniz.

Bu konuda daha fazla bilgi edinmek için "Çocukların Menâsiki" (s: 6) adlı kitaba müracaat edebilirsiniz.