Allah’a hamd olsun.
Birincisi:
Bu tür soruları duymamız bizi en içten sevindirmiştir. Bu soru, çocuklara büyük önem verildiğine ve Allah’a ibadet konusunda terbiye edildiklerine açık bir kanıttır. Şüphesiz bu, Allah’ın anne ve babalardan istediği idare görevidir.
İkincisi:
9 yaşında olan bir çocuk şer’i bakımından oruç tutmakla mükellef değildir. Çünkü çocuğunuz ergenlik çağına varmamıştır. Bununla birlikte yüce Allah ebeveynleri çocuklarını ibadet üzerine terbiye etmelerini emretmişir. İslam’da çocuklar yedi yaşındayken namaz öğretilir ve on yaşında ise kılmadıkları takdirde uyarılarak hafif dövülür. Şüphesiz sahabeler, çocuklarını küçük yaşta bu büyük ibadeti öğretirlerdi.
Namaz hususunda Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle buyurdu:
“Çocuklarınıza, yedi yaşına geldiklerinde namaz kılmalarını emrediniz. On yaşına geldiklerinde kılmazlarsa dövünüz ve yataklarını ayırınız" (Ebu Davud 495, Elbani sahih demiştir.)
Oruç hususnda ise
Rübeyyi' binti Muavviz Radiyallahu anha şöyle demiştir: Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem aşure gününün sabahı ensarın oturduğu köylere şu haberi gönderdi: "Oruçsuz olarak sabahlayan, günün geri kalan kısmını (bir şey yiyip içmeksizin) tamamlasın. Oruçlu olarak sabahlayan ise orucunu tamamlasın".
Rübeyyi' şöyle dedi: Bundan sonraki zamanlarda biz o günü oruçlu geçirir, çocuklarımıza da oruç tuttururduk. Onlara (açlığı unutturmak için) yünden oyuncaklar yapardık. Onlardan biri açlıktan ağladığında kendisine oyuncağı verir, böylece iftara kadar onları oyalardık. (Buhari 1960, Muslim 1136)
Ömer Radiyallahu anhu, bir sarhoşun orucu bozduğunu görünce: Yazıklar olsun! Çocuklarımız bile oruç tutar. Daha sonra onu dövdü. (Buhari)
Çocukların oruç tutmaları öğretileceği yaş, güçleri yettiği yaştır. Şüphesiz çocuğun bünyesine göre değişir. Bununla birlikte bazı alimler bu konuda 10 yaşı belirlemiştir.
Daha detaylı bilgi için ( 65558 ) nolu sorunun cevabına bakınız.
Üçüncüsü:
Çocukları oruca alıştırmak için uygulancak araç ve yöntemler ise bazıları şöyledir:
1-Orucun faziletlerinden bahsetmek, orucun cennete girmenin nedeni olacağını belirtmek, cennette el Reyyan adlı bir kapı olup bundan sadece oruçlular gireceğini anlatmak.
2-Ramazan ayında zorluk çekmemeleri için daha önce veya Şaban ayından bazı günleri tutturarak alıştırmak.
3-Gündüzün bir bölümün tutturmak, bu süre gün gün artırılır.
4-Sahuru en son vakite geciktirmek böylece oruç tutmalarına yardımcı olacaktır.
5-Her gün veya her hafta onlara verilecek ödüllerle oruca teşvik etmek.
6-Aile fertleri önünde iftar veya suhur vaktinde onları övmek ve cesaretlendirmek. Bu uygulama onların psikolojik durumlarını güçlendirecektir.
7-Birden çok çocuğa sahip olan aileler, çocuklar arasında bir rekabet ortamı oluşturabililirler. Ancak geri kalan çocuğu kesinlikle azarlamamak gerekir.
8-Acıkan çocuğu uykuyla, yorucu olmayan bir takım mübah oyun ve eğlencelerle oyalamak. Şüphesiz sahabeler bunu çocuklarına yaparlardı. Ayrıca çocukların izleyebileceği İslam’a uygun çizgi flimler veya programlar mevcuttur.
9-Baba çocuğunu özellikle ikindi namazına alır namaz kılmasını sağlar, Kur’an veya ilim tahsiline katılır ve Allah’ın zikrine dahil olmasını gösterir.
10-Çocukları oruç tutan bir takım ailelerin evlerine gece veya gündüzleri ziyaretler gerçekleştirmek. Bu uygulama çocukların oruca devam etmelerini teşvik edecektir.
11-İftardan sonra onları bir takım piknik veya gezilerle ödüllendirmek. Veya onların hoşuna giden bir takım yiyecek, tatlı, meyve veya meyve suları hazırlamak.
Bununla birlikte şayet çocuk bitkin düşerse orucun tamamlanması için ısrar edilmez. Aksi takdirde ibadete karşı nefret oluşabilir, yalan söylemeyi öğrenebilir veya bir takım sağlık sorunlara neden olabilir. Her şeye rağmen çocuk mükellef değildir. Bunu göz önünde bulundurarak oruç konusunda katı davranmamak gerekir.
En iyisini Allah bilir.