Allah’a hamd olsun.
Sizin kast ettiğiniz yedi yer, şu hadiste geçen yerlerdir:
İbn Ömer r.a’ dan rivayetle Nebi (s.a.v.) şu yedi yerde namaz kılmayı yasaklamıştır: “Çöplükte, hayvan kesilen yerde, mezarlıkta, yol ortasında, hamamda, deve ağılında ve Kâbe’nin çatısında.” (Tirmizi 346, İbn Mace 746) Ancak bu hadis, zayıftır. Zira Tirmizi bu hadisin sonunda şöyle dedi: İbn Ömer’in hadis senedi güçlü değildir.
Aynı şekilde Ebu Hatem el Razi “el İlel, 1/148” kitabında zayıf olduğunu söylemiştir. İbn el Cevzi ,el İlel el Mutenahiye 1/399. El Busiri, Misbah el Zucece 1/95. El Hafiz , el Telhis 1/531-532. Elbani, el İrva 1/318’de zayıf olduğunu söylemişlerdir.
Bunun üzerine söz konusu yerlerde namaz kılınmayacağına dair bu hadisle delil getirmek doğru değildir. Ancak zikredilen bazı yerler başka sahih hadislerde de yasaklanmıştır. Örnek:
Ebu Said el Hudri r.a’dan rivayetle Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Kabir ve hamam dışında yeryüzünün bütünü mescittir.” (Ebu Davud 492, Tirmizi 317, İbn Mace 745)
Şeyhulislam Rahimehullah, bunun isnadı iyidir, demiştir. (İktida el Sirat el Mustekim 332, Elbani el İrvan 1/320)
Bununla birlikte söz konusu bazı yerlerle ilgili detay vermek gerekir:
1-Çöplük
Atıkların toplandığı yer olup necaset barındırabilir. Namaz kılınmasının yasak olması içerdiği necasetten dolayıdır. Çöplükte necaset olmaması durumunda bile tiksinilen bir yer olması itibarıyla böyle bir yerde Müslümanın Allah huzurunda durması yaraşmaz.
2-Kesimhane/ Mezbaha
Hayvanların kesildiği yer olup kan ve pis şeylerin yaygın olması nedeniyle kılınmaz. Ancak kesimhanede temiz bir yer tahsis edilirse namaz kılınabilir.
3-Mezarlık
Kabirlere ibadet edilmemesi veya kabirlere ibadet edenlere benzememek için bu yerlerde namaz kılmak yasaklanmıştır. İstisnai olarak mezarlıkta cenaze namazı kılınabilir. Zira Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem, Mescid’i temizleyen kadın vefat edip kabre koyulduktan sonra mezarlıkta üzerinde namaz kılmıştır. (Buhari 460, Muslim 956)
Aynı şekilde kabir üzerinde inşa edilen mescidlerde namaz kılınmaz. Mütavatir rivayetlere göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem, kabirleri mescid edinenlere lanet etmiş ve bunu yasaklamıştır.
Şeyhulislam İbn Teymiye Rahimehullah. Şöyle dedi:
Salih kişi, kral vb. şahsiyetlerin kabirleri üzerinde inşa edilen mescitleri yıkmak gerekir. Bu konuda alimler arasında bir ihtilaf bilmiyorum. Bildiğim kadarıyla böyle bir mescitte namaz kılmanın mekruh olduğuna dair alimler arasında ihtilaf yoktur. Bizde mezhebin zahirine göre namaz geçerli değildir. Çünkü bu konuda lanet ve yasaklama gelmiştir. (İktida el Sirat 330)
4-Yol ortası
İnsanların kullandıkları yol amaçlanır. Ancak kullanılmayan yollar veya insanların kullamadıkları yol kenarlarında namaz kılmak yasak değildir. Yollarda namaz kılınmasının yasak olması, insanların geçişlerini engellemesi ve namazı daha huzurlu kılmasına engel olması nedeniyledir. Yol ortasında namaz kılmak mekruh olup insanlara zarar verip geçişlerini engeller veya kazaya neden olacak şekilde kendini tehlikeye atarsa haram olur.
Bu durumdan istisna olarak şayet Cuma veya bayram günlerinde mescit dolup taşarsa yollarda kılınabilir.
5-Hamamlar
Bilinen yıkanma yerleridir. Bu tür yerlerde namaz kılmak yasaklanmıştır. Yukarıda zikredilen Ebu Said rivayeti buna delildir. Bu hadis böyle bir yerde kılınan namazın geçersiz olduğuna delildir. Yasaklamanın sebebi şeytanların barındıkları yerler ve avretlerin açıkta olduğu yerlerdir.
Hadisin zahirine göre hamam/ banyo ismi altına giren her mekânda namaz kılınmaz. İster banyo yapılsın ister elbiseler koyulsun fark etmez.
Hamam/ banyolarda namaz kılınması yasak olduğuna göre tuvaletlerde kılınmaması daha evladır. Bu konuda özel bir yasaklama gelmemiştir çünkü her akıl sahibi bilir ki banyoda yasaklanan namaz, tuvalette de kılınamaz.
6- Deve ağılında
Develerin toplandıkları veya barındıkları ahırlar veya yerlerdir. Yasaklanmasının sebebi deve ahırlarının şeytanların barınakları olmasıdır. Ayrıca develerin bulunduğu yerde namaz kılan bir insan kendine zarar vermelerinden endişe ettiği için huzurlu namaz kılamaz.
7-Kâbe çatısında
Bunu yasaklayan alimler şöyle der: Böyle bir yerde namaz kılan kişi kıbleye yönelmemiş olur. Bilakis kıblenin bir bölümüne yönelmiş ve diğerini arkasına almıştır.
Diğer alimler ise Kâbe çatısında namaz kılmanın geçerli olduğunu savunur. Çünkü Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem Mekke fethinde Kabe’nin içinde namaz kılmıştır. Üzerinde kılmak, içinde kılmak gibidir. Gerçek şu ki zamanımızda Kâbe üzerinde namaz kılmak kolay bir şey değildir.
Namaz kılınması yasaklanan diğer yerler ise
8-Gasp edilen yerler:
Her kim bir araziyi gasp ederse alimlerin icmasına göre orada namaz kılmak haramdır.
Nevevi Rahimehullah şöyle dedi: Gasp edilen yerde namaz kılmak icma ile haramdır. (el Mecmu 3/169)
Ayrıca el Şerhul Mumti 2/237-260, Şerh Buluğ el Meram, İbn Useymin 1/518-522, Haşiye İbn Kasım 1/537-547 eserlere başvurabilirsiniz.
En iyisini Allah bilir.