Allah’a hamd olsun.
Sağ elini hareket ettiremeyen ve ibadette elini kullanamayan kişiler, aşağıdaki şer’i hükümleri yerine getirmeye özen göstermeleri gerekir.
Birincisi:
Kişinin eli kırık olması, vacip olan abdest ve guslün hükmünü düşürmez. Zira sol elini kullanabilir. Taharette sol eliyle suyun götürülmesi bölgelere götürebilir. Tahareti yavaş ve dikkatli bir şekilde yerine getirir ve sağlıklı bir şekilde tahareti aldığından emin olması gerekir.
İkincisi:
Sargıya alınan kırık sağ el ise abdest ve gusülde sargıya zarar vermeden hafif bir şekilde onları mesh etmek yeterlidir. Mesh etmek bir defa yapılır, tekrarlamaya gerek yoktur. İnşallah bu şekilde taharet gerçekleşmiş olur. Ancak sağ elin parmakları ve dirseği dışarıda ise onları mutlaka yıkamak gerekir. Mesh olayı sadece sargının altında kalan bölüm için geçerlidir.
Şeyh bin Useymin Rahimehullah şöyle dedi:
Bazen sargı ele bağlanır, parmaklar da dışarıda olur bu durumda parmaklar yıkanır sargının üzeri ise mesh edilir. Aynı şekilde ayakta sargı olduğunda parmaklarda dışarıda ise açıkta olan bölüm yıkanır sargı ise mesh edilir. (Lika’ şehri 61/27) sargının hükmü ile detaylı bilgi için (69796) (148062)، (163853).
Üçüncüsü, namazda:
Sağ elin eylemleri aşağıdaki durumlarla sınırlıdır:
1- Dört tekbirle birlikte elleri kaldırmak:
(İhram, rüku, rüku’dan kalkış, birinci teşehhütten kalkmak)
2-Kıyamda sağ eli sol elin üzerine koymak.
3-Secdeye kapanırken
4-Oturuşta baldırların üzerine koymak
5- Teşehhütte şehadet parmağıyla işaret etmek
Tüm bu durumlarda mümkünse sağ elini kullanırsın bu da daha evla ve faziletlidir. Şayet sağ eli tam olarak hareket ettiremiyorsanız hareket ettirebildiğiniz kadarıyla yapın. Şayet hiç hareket ettirme imkanınız yoksa bir sakınca yoktur. Tüm hareketlerde sol el kullanırsınız ancak teşehhütte parmak kaldırmak sol el ile olmaz sadece sağ el ile yapılır.
Yukarıda belirtilen bilgilerin şer’i delili ise iki genel fıkhi kurallardır. Bu iki kural Kur’an ve sahih sünnete dayanmaktadır:
Birinci kural: Meşakkat kolaylığı gerektirir. Bunun delili: “Allah kimseyi gücünün yettiğinden başkasıyla mükellef kılmaz (sorumlu tutmaz)” Bakara/286
İkinci kural: Kolay eylem zor eylemden dolayı düşmez”
Bunun delili “ Gücünüz yettiğince Allah’tan sakının” Teğabun /16
Şeyhulislam İbn Teymiye Rahimehullah şöyle dedi:
Şeriatın emrettiği eylemlerin güç yetmeye endeksli ve yapabilme şartına bağlı olduğuna dair bir çok delil bulunmaktadır. Nitekim Rasulullah Sallallahu aleyhi vesellem İmran bin Husayn’e şöyle demiştir: şöyle buyurmuştur: “Ayakta namaz kıl, gücün yetmezse oturarak kıl, gücün yetmezse yan tarafında uzanarak kıl.” (Buhari/1117)
Müslümanlar; namaz kılan kişinin kıyam, kıraat, rüku, secde, avreti örtmek, kıbleye yönelmek vb. vacipleri yerine getiremediği takdirde o kişiye vacip olmadığına dair ittifak etmişlerdir.
Ancak vacip olan kesin bir iradeyle yapmak istediğini yapabilmesidir. Hatta bilinmesi gerekir ki şeriatta emir ve yasaklarda güç yetmek; zarar olsa dahi güç yetmek anlamına gelmemektedir. Bilakis kul, bir eylemi zararla birlikte yapabiliyorsa bir çok konuda özürlü durumuna girer. Örnek olarak suyla taharet, hastalıkta oruç, namazda kıyam vb. bu hükümdedir. Zira yüce Allah şöyle buyurmaktadır: “…Allah sizin için kolaylık diler, zorluk dilemez….” Bakara/185 “O, sizi seçti ve dinde üzerinize hiçbir güçlük yüklemedi” Hacc/78 ayrıca Buhari ve Muslim’de geçen bir rivayette Rasulullah Sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurmuştur: “Sizler zorlaştırıcı değil ancak kolaylaştırıcı olarak gönderildiniz” (Mecmu el fetava 8/438-439 özet.)
En iyisini Allah bilir.