Allah’a hamd olsun.
Bir kimse, bir hayvanı kurban için belirlemiş ve başkası onun yerine keserse geçeri bir kurban hükmündedir. Kurban, kesim zamanında kesilmesi şartıyla kesen kişi vekil hükmündedir.
El Mevsua el Fıkhiye el Kuveytiye 5/105de şöyle geçmektedir:
Fıkıh alimleri; vekil, Müslüman olduğu takdirde vekalet geçerli olduğuna dair görüş birliği içindedirler. Vekalette asıl olan söz ile yapılmasıdır. Fakat örfte yapılan yöntem de geçerlidir.
İbn Kayyım Rahimehullah şöyle dedi: Şeri’atın kurallarına göre örf vekaleti sözel vekalet gibidir. (Medaric el Salikin 2/1019)
Örf ve durum vaziyetine babanın senin yerine kesmesine izin verirsin, bu nedenle senin yerine kesilen kurban geçerlidir.
El Kuduri el Hanefi Rahimehullah şöyle dedi: “Mezhep alimleri şöyle dedi: Onun haberi dışında onun adına kurban kesimi geçerli olup kesen kişi tazminata tabi tutulmaz.
Şafii Rahimehullah şöyle dedi: Kurban geçerlidir. Fakat kesim ile eksildiği takdirde kesen kişi tazminata tabi tutulur ve sahibi adına sadaka sayılır.
Genellikle kurbanları herkesin kendi adına kesmemesi ve başkasını vekil kılması itibarıyla kurban kesildiğinde örf olarak izin verildiği kabul edilir. Böylece örf olarak izin sözel izni gibidir. Sonuçta kurban sahibi bu eyleme razı olup yükümlülüğünü yerine getirmesi itibarıyla kurbanı geçerlidir. (el Tecrid 12/6341)
Ebu Abdullah el Harşi el Maliki Rahimehullah şöyle dedi:
Vekillik sözel olduğu gibi örf olarak da gerçekleşir. Örf uygulaması sözün yerine geçer. Kurban kesen kişi adına kestiği kişinin akrabası olup genelde onun işlerini onun adına yapıyorsa, onun adına kurban keserse kurbanı meşhur görüşe göre geçerlidir. (şerh Muhtasar Halil 3/43)
Nevevi Rahimehullah şöyle dedi:
Yabancı bir kimse, belirli bir kurbanı kurban zamanında keserse; meşhur görüşe göre geçerli olur. Çünkü bunun yerine getirilmesi niyet gerektirmez. Başkası onun yerine getirirse geçerli olur. Aynen bir necasetin giderilmesi hükmüne benzer. (Ravdat el Talibin 3/214)
El Merdavi el Hanbeli Rahimehullah şöyle dedi: (izinsiz olarak zamanında başkası tarafından kesilirse geçerli olur ve kesen kimseye bir tazminat yoktur)
Kesen kişi bazen sahibi adına niyet eder bazen genelleme yapar bazen kendi adına niyet eder. Şayet sahibi adına niyet ederse geçerli olur ve kesen kimseye tazminat gerekemez. Bu mezhep görüşüdür. (el İnsaf 9/387)
En iyisini Allah bilir.