Allah’a hamd olsun.
,
Bu hadis Mevzu/uydurma bir hadistir. Hakim, Abdullah bin Muslüm el Fehri yoluyla rivayet etmiştir. İsmail bin Meslem bize tahdis etti, Abdurrahman bin zeyd bin Eslem haber verdi babasında rivayet etti o da dedesinden rivayet etmiştir ki; Ömer bin Hattab Radiyallahu anhu rivayet ettiğine göre Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle dedi: “Adem (Aleyhisselam) hata işlediği zaman……” diyerek hadisi zikretti.
Hakim şöyle dedi: bu hadisin isnadı sahihtir. Hakim böyle söylemiştir ancak alimlerden bir topluluk bunu araştırdı ve bu hadisi tashih ettiği için eleştirilere maruz kalmıştır. Buna karşılık bu hadisin batıl ve uydurma bir hadis olduğuna hükmetmişler, ayrıca Hakim’in de bu hadisi rivayet ederken tenakuza düşmüştür.
Alimlerin bu konu hakkındaki sözleri:
Zehebi, Hakim’in yukarıdaki sözü üzerine şöyle dedi: Hadis Mevzudur bu rivayette bulunan Abdurrahman hadisi alınmayan biridir. Abdullah bin Muslüm el Fehri ise kimin olduğunu bilmiyorum.
Zehebi “Mizan el itidal” adlı kitabında bu hadis hakkında batıl (yalan) bir hadis olduğunu söylemiştir.
Hafız İbn Hacer, bu görüşü “Lisan el mizan” adlı kitabında onaylamıştır.
Beyhaki şöyle demiştir: bu hadisi bu yönü ile Abdurrahman bin zeyd bin Eslem tek başına rivayet etmiştir böylece zayıftır. Bu görüşe İbn kesir “Elbidaya ve el nihaya” adlı kitabında ikrar etmiştir. S. 69
Elbani “silsile el ehadis el daife” adlı kitabında mevzu/uydurma olduğunu söylemiştir. S.25
Hakim kendisi –Allah onu affetsin- Abdurrahman bin zeyd’in hadis uydurduğuna dair tenkitte bulunmuştur. Bu ravinin hadisi nasıl sahih olur.
Şeyhul islam İbn Teymiye “ Elkaide el Celile fi tevessül ve vesile” adlı kitabında şöyle demiştir: [i] Hakim “ el Medhal İle Marifeti el sahih min el sakim” adlı kitabında şöyle demiştir: Abdurrahman bin zeyd bin Eslem babasından uydurma hadisler rivayet etmiştir. Meslek erbabı bu raviye dikkat ettiklerinde çok yanlış yaptığı görülecektir.”
Daha detaylı bilgi için Elbani’nin “silsile el ehadis el daife” adlı kitabı 1/38-47 nolu sayfalara bakınız.
En doğrusunu Allah bilir.