Allah’a hamd olsun.
Fecir namazı, sabah namazının tâ kendisidir. İki namaz arasında hiçbir fark yoktur.
Sabah namazının farzı iki rekâttır.
Sabah namazının vakti, fecr-i sâdık'ın doğuşuyla başlar, güneşin doğuşuyla sona erer.
Sabah namazının farzından önce iki rekât sünneti vardır. Bu iki rekâtlık namaza; fecrin sünneti veya sabahın sünneti veyahut da fecrin iki rekâtı adı verilmektedir.
Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in sünnetinde bu kıymetli farz namaz için; "Sabah namazı" ve "Fecir namazı" isimleri geçmiştir.
"Sabah namazı" diye gelen hadislerden bazıları:
Abdurrahman b. Ebî Umra şöyle demiştir:
دَخَلَ عُثْمَانُ بْنُ عَفَّانَ الْمَسْجِدَ بَعْدَ صَلَاةِ الْمَغْرِبِ، فَقَعَدَ وَحْدَهُ فَقَعَدْتُ إِلَيْهِ فَقَالَ: يَا ابْنَ أَخِي! سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: مَنْ صَلَّى الْعِشَاءَ فِي جَمَاعَةٍ فَكَأَنَّمَا قَامَ نِصْفَ اللَّيْلِ، وَمَنْ صَلَّى الصُّبْحَ فِي جَمَاعَةٍ فَكَأَنَّمَا صَلَّى اللَّيْلَ كُلَّهُ. [ رواه مسلم ]
"Osman b. Affân -Allah ondan râzı olsun- akşam namazından sonra mescide girdi ve tek başına oturdu. Ben de onun yanına gidip oturdum.
Bunun üzerine Osman -Allah ondan râzı olsun-(bana) şöyle dedi:
- Ey kardeşimin oğlu! Ben, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-’i şöyle derken işittim:
-Her kim, yatsı namazını cemaatle kılarsa, gecenin yarısını ibâdetle geçirmiş (ihyâ etmiş) gibi olur.Her kim sabah namazını da cemaatle kılarsa, gecenin tamamını namaz kılarak geçirmiş gibi olur." (Müslim; hadis no: 656)
Ebu Hureyre'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:
إِذَا أَدْرَكَ أَحَدُكُمْ سَجْدَةً مِنْ صَلاةِ الْعَصْرِ قَبْلَ أَنْ تَغْرُبَ الشَّمْسُ فَلْيُتِمَّ صَلاتَهُ، وَإِذَا أَدْرَكَ سَجْدَةً مِنْ صَلاةِ الصُّبْحِ قَبْلَ أَنْ تَطْلُعَ الشَّمْسُ فَلْيُتِمَّ صَلاتَهُ. [ رواه البخاري ومسلم ]
"Biriniz güneş batmadan önce ikindi namazının farzından bir secdeye yetiştiği zaman namazını tamamlasın.Güneş doğmadan önce de sabah namazının farzından bir secdeye yetiştiği zaman namazını tamamlasın." (Buhârî; hadis no: 556. Müslim; hadis no: 608)
"Fecir namazı" diye adlandırılmasına gelince, bu konudaki hadislerden bazıları:
Câbir b. Semura'dan -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o şöyle demiştir:
أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ إِذَا صَلَّى الْفَجْرَ جَلَسَ فِي مُصَلاهُ حَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ حَسَنًا. [ رواه مسلم ]
"Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- fecirnamazını kıldığı zamangüneş doğduktan sonra iyice yükselinceyekadar namaz kıldığıyerde otururdu." (Müslim; hadis no: 670)
Ebu Hureyre'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o şöyle demiştir:
(( كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقْرَأُ فِي الْجُمُعَةِ فِي صَلاةِ الْفَجْرِ (الم) تَنْزِيلُ السَّجْدَةَ ، وَهَلْ أَتَى عَلَى الإِنْسَانِ حِينٌ مِنَ الدَّهْرِ.)) [ رواه البخاري ومسلم ]
"Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Cuma günü, fecir namazında Elif-lâm-mim Tenzîl es-Secde, ve Hel etâ ale'l-insânî hînun mine'd-dehr (İnsan) sürelerini okurdu." (Buhârî; hadis no: 891. Müslim; hadis no: 880)
Ebu Hureyre'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:
يَتَعَاقَبُونَ فِيكُمْ مَلائِكَةٌ بِاللَّيْلِ وَمَلائِكَةٌ بِالنَّهَارِ، وَيَجْتَمِعُونَ فِي صَلاةِ الْفَجْرِ وَصَلاةِ الْعَصْرِ، ثُمَّ يَعْرُجُ الَّذِينَ بَاتُوا فِيكُمْ فَيَسْأَلُهُمْ وَهُوَ أَعْلَمُ بِهِمْ: كَيْفَ تَرَكْتُمْ عِبَادِي؟ فَيَقُولُونَ: تَرَكْنَاهُمْ وَهُمْ يُصَلُّونَ، وَأَتَيْنَاهُمْ وَهُمْ يُصَلُّونَ. [ رواه البخاري ومسلم ]
"Birtakım melekler geceleyin, diğer birtakımı da gündüz vakti birbiri ardınca gelip sizin aranızda bulunurlar. Onlar fecir namazı ile ikindi namazında bir araya gelirler. Geceleyin aranızda kalmış olanlar Allah'ın huzuruna çıkarlar. Allah, kullarının halini en iyi bildiği halde, meleklere:
-Kullarımı ne halde bıraktınız? diye sorar.
Melekler:
- Onları namaz kılarken bıraktık; yanlarına da namaz kılarken gelmiştik, derler." (Buhârî; hadis no: 555. Müslim; 632)
Fecir namazının vaktini öğrenmek için (65941) ve (26763) nolu soruların cevaplarına bakabilirsiniz.
Fecir namazının sünneti hakkında daha faydalı ve detaylı bilgi edinmek için (65746) nolu sorunun cevabına bakabilirsiniz.
Allah Teâlâ en iyi bilendir.