Allah’a hamd olsun.
Şüphesiz Cuma günü faziletli bir gün olup onun faziletiyle ilgili bir çok hadis rivayet edilmiştir. Daha detaylı bilgi için (9211) nolu soruya başvurunuz.
Cuma’nın Sünnet ve Adapları
Cuma gününde yapılacak birçok sünnet ve adap mevcut olup bunların en önemlisi:
1-Cuma Namazı:
Yüce Allah şöyle buyurdu: “
İbn Kayyım Rahimehullah şöyle dedi: “Cuma namazı, İslam’ın en önemli farzlarından olup Müslümanların toplandığı en yüce günüdür. Arefe hariç en kesin bir şekilde farz olan toplanma günüdür. Her kim bu günü hafife alıp cumayı terk ederse, Allah onun kalbini mühürler.” (Zad el Mead 1/376)
Ebu el Ca’d el Damri Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’den şöyle rivayet eder: “Her kim hükmü hafife alıp üç cumayı terk ederse Allah onun kalbini mühürler” (Ebu Davud 1052, Elbani 928 sahih demiştir)
Abdullah bin Ömer ve Ebuh Hureyre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in şöyle dediğini işitmişler: “Yâ bir takım adamlar Cum'a namazlarını terk etmekten vazgeçerler yahut Allah, onların kalplerine muhakkak sûretde mühür vurur ve onlar gafillerden olurlar!” (Muslim 865)
2-Duada çaba göstermek
Cuma gününde –Allah’ın izniyle- duanın kabul edileceği bir zaman dilimi mevcuttur.
Ebu Hureyre Radiyallahu anhu’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Onda (Cuma gününde) öyle bir saat vardır ki, şayet bir Müslüman namaz kılarken o saate rastlar da, Allah'dan bir şey isterse Allah, ona dilediğini mutlaka verir.” (Buhari 893, Muslim 852)
3-Kehf suresini okumak
Ebu Said el Hudri’den rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Her kim Cuma gecesinde Kehf suresini okursa, iki cuma arasında ona bir nur parlar” (el Hakim, Elbani sahih demiştir)
4-Çokça Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’e salavat getirmek
Evs b. Evs'den rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle demiştir: "Şüphesiz Cuma günü sizin en faziletli günlerinizdendir. Âdem o günde yaratılmış ve ruhu o günde alınmıştır.
İkinci (dirilme için olan) ve birinci (kendisi ile herşeyin öldüğü) sura üflemeler o gündedir.
O günde bana çok çok salavât getiriniz. Çünkü sizin salavâtınız bana arz olunur."
Evs dedi ki: Ashab; Ya Resûlallah! Senden hiçbir şey kalmadığı halde, -Evs diyor ki, bununla, çürüdüğün halde" demek istiyorlardı,- salavâtımız sana nasıl arz olunur?
Resûlullah: "Allah nebilerin cesetlerini toprağa haram kıldı, (toprak onları çürütmez)" buyurdu. (Ebu Davud 1047, İbn Kayyım sahih dedi, Elbani sahih dedi)
Avn el Ma’bud’ta şöyle geçmektedir:
Cuma günü seçilmesi, bu günün günlerin efendisi ayrıca Mustafa da insanların efendisidir. Bu günde O’na salavat getirmek başkasına olmayan bir özelliktir.
Sayılan bu fazilet ve ibadetlerle birlikte şeriatta belirlenmeyen bir ibadeti sadece Cuma gününde yapmak yasaklanmıştır.
Ebu Hureyre Radiyallahu anhu’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Geceler arasından sadece cuma gecesini ibadet ederek ihya etmekle tahsis etmeyin! Günler arasında Cuma gününü nafile oruç tutmakla tahsis etmeyin!. Ancak birinizin tutmakta olduğu orucuna denk gelirse o başka” (Muslim 1144)
El San’ani Subulusselam’da şöyle dedi:
Bu hadis, Cuma gününü veya gecesini belirli bir ibadetle özelleştirmek haram olduğuna delildir. Kehf suresi gibi hakkında rivayet olan dışında belirli bir sureyi okumak caiz değildir.
Nevevi Rahimehullah şöyle dedi:
Bu hadis açıkça geceler arasında Cuma gecesini namazla geçirilmesi veya Cuma gününü oruç tutmakla geçirmek yasaklanmıştır. Bu şekilde davranmak mekruh olduğu konusunda ittifak vardır.
Alimler şöyle dedi:
Özel olarak Cuma gününü oruç veya belirli bir ibadetle geçirilmemesinin hikmeti; Bu günde yapılacak gusül, salavat, erkenden camiye gitmek, hutbeyi dinlemek çokça zikir yapmak gibi faziletli davranışlar olmasıdır. Zira bunları yaparken kişinin daha dinç olması, bunları bıkmadan ve usanmadan yapması amaçlanmıştır. Aynı şekilde Arefe gününde de bu hikmet sebebiyle oruç tutulmaması sünnettir.
Başka bir görüşte insanları bu günü yüceltme konusunda aşırıya kaçmamalarıdır. Zira eski kavimlerde Cumartesi gününü yücelten kişiler fitneye düşmüşlerdir. Ancak bu görüş zayıf bir görüştür. Nitekim bu güne özel namaz olup bu gün yüceltilmiştir.
Diğer görüşe göre yasakların sebebi vacip olduğu düşünülmesin diyedir. Ancak bu da muteber değil. Pazartesi, Aşure ve Arefe günleri orucu varlığı bunları vacip olduğunu gerektirmez.
En iyisini Allah bilir.