Perşembe 18 Ramazan 1445 - 28 Mart 2024
Türkçe

Çokça hac mı yapsın, yoksa bir defa ile mi yetinsin?

Soru

Haccı, birden fazla yapmamız mı daha fazîletli, yoksa bir defa ile yetinmek mi daha fazîletlidir?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Farz hacca gelince, ömürde sadece bir defa hac yapmak farzdır.

Nitekim Ebu Hureyre'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, o şöyle demiştir:

خَطَبَنَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: أَيُّهَا النَّاسُ! قَدْ فَرَضَ اللهُ عَلَيْكُمُ الْحَجَّ فَحُجُّوا. فَقَالَ رَجُلٌ: أَكُلَّ عَامٍ يَا رَسُولَ اللهِ؟ فَسَكَتَ حَتَّى قَالَهَا ثَلَاثًا. فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: لَوْ قُلْتُ نَعَمْ لَوَجَبَتْ، وَلَمَا اسْتَطَعْتُمْ ثُمَّ قَالَ: ذَرُونِي مَا تَرَكْتُكُمْ، فَإِنَّمَا هَلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ بِكَثْرَةِ سُؤَالِهِمْ وَاخْتِلَافِهِمْ عَلَى أَنْبِيَائِهِمْ، فَإِذَا أَمَرْتُكُمْ بِشَيْءٍ فَأْتُوا مِنْهُ مَا اسْتَطَعْتُمْ، وَإِذَا نَهَيْتُكُمْ عَنْ شَيْءٍ فَدَعُوهُ. [ رواه مسلم ]

"Allah'ın elçisi bize şöyle hitâb etti:

"Ey insanlar! Hac size farz kılındı. O halde hac yapın.

(Sahâbeden) bir adam:

- Ey Allah'ın elçisi! Her sene mi (hac yapmak bize farz kılındı)? Diye sordu.

Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- ona cevap vermedi.

Sahâbî sorusunu üç defa tekrarlayınca Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:

-Evet deseydim, her yıl farz olurdu, siz de buna güç yettiremezdiniz.

Sonra şöyle buyurdu:

-Size açıklamadığım hususlarda beni kendi hâlime bırakın. Sizden önceki topluluklar çok soru sormaları ve peygamberleriyle ihtilâfa düşmeleri sebebi ile helak olmuşlardır. Size birşey emrettiğim zaman, gücü­nüz yettiğince onu yerine getirin.Sizi bir şeyden yasakladığım zaman da onu bı­rakın." (Müslim; Hac; hadis no: 1337).

İbn-i Abbas'tan -Allah ondan ve babasından râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o şöyle demiştir:

خَطَبَنَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ: يَا أَيُّهَا النَّاسُ! كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْحَجُّ. قَالَ: فَقَامَ الْأَقْرَعُ بْنُ حَابِسٍ فَقَالَ: أَفِي كُلِّ عَامٍ يَا رَسُولَ اللهِ؟ فَقَالَ: لَوْ قُلْتُهَا لَوَجَبَتْ، وَلَوْ وَجَبَتْ لَمْ تَعْمَلُوا بِهَا، وَلَمْ تَسْتَطِيعُوا أَنْ تَعْمَلُوا بِهَا، الْحَجُّ مَرَّةٌ، فَمَنْ زَادَ فَهُوَ تَطَوُّعٌ. [ رواه مسلم والترمذي والنسائي وابن ماجه والدارمي وأحمد ]

"Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- bize hitap ederek şöyle buyurdu:

Ey insanlar! Hac size farz kılındı. Bunun üzerine el-Akra' b. Hâbis ayağa kalkarak:

- Ey Allah'ın elçisi! Hac her yıl mı (bize) farzdır? diye sordu.

Bunun üzerine Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:

- Yok, hayır. Bir defadır. Kim daha fazla yapacak olursa, o nâfiledir." (Müslim; Hac, hadis no: 412; Tirmizî, Hac, hadis no: 5, Tefsir-i Sûre (5), 15. Nesâî, Menâsik; hadis no: 1. İbn-i Mâce; Menâsik, hadis no: 2; Dârimî; Menâsik; hadis no: 4; Ahmed b. Hanbel, I, 255, 292, 301, 321, 325; II- 508.)

Hangisinin daha fazîletli olduğuna gelince, müslüman ne kadar çok hac yaparsa, hatta her yıl hac yapma imkânına sahip olur da hac yaparsa, o kadar daha fazîletlidir.

Nitekim haccı çokça edâ etmeyi teşvik konusunda hadisler gelmiştir.

Bu hadislerden bazıları şunlardır:

1. Ebu Hureyre'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, o şöyle demiştir:

أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ سُئِلَ أَيُّ الْعَمَلِ أَفْضَلُ؟ فَقَالَ: إِيمَانٌ بِاللهِ وَرَسُولِهِ. قِيلَ: ثُمَّ مَاذَا؟ قَالَ: الْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللهِ. قِيلَ: ثُمَّ مَاذَا؟ قَالَ: حَجٌّ مَبْرُورٌ. [ رواه البخاري ومسلم ]

"Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-: Hangi amel daha fazîletlidir? diye soruldu.

Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-:

- Allah'a ve Rasûlüne îmândır, buyurdu.

-Sonra hangisidir? diye soruldu.

- Allah yolunda cihaddır, buyurdu.

- Sonra hangisidir? diye soruldu.

- Mebrûr (kabul olunan) hacdır,buyurdu."(Buhârî; hadis no:26. Müslim; hadis no:83).

2. Ebu Hureyre'den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, o şöyle demiştir:

سَمِعْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: مَنْ حَجَّ لِلهِ، فَلَمْ يَرْفُثْ، وَلَمْ يَفْسُقْ، رَجَعَ كَيَوْمِ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ. [ رواه البخاري ومسلم ]

"Ben, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'i şöyle derken işittim:

"Kim, Allah için (Beytullah'ı) hacceder, (hac sırasında ihramlıyken) eşiyle cinsel ilişkiye girmez, çirkin söz söylemez ve hiçbir günah işlemezse, anasından doğduğu gün gibi (âilesine) günahsız olarak döner." (Buhârî; hadis no:1449. Müslim; hadis no: 1350).

3. Abdullah b. Mesud'dan -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

تَابِعُوا بَيْنَ الْـحَجِّ وَالْعُمْرَةِ؛ فَإِنَّهُمَـا يَنْفِيَانِ الْفَقْرَ وَالذُّنُوبَ كَمَـا يَنْفِي الْكِيرُ خَبَثَ الْـحَدِيدِ وَالذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ، وَلَيْسَ لِلْحَجَّةِ الْـمَبْرُورَةِ ثَوَابٌ إِلَّا الْـجَنَّةُ. [ رواه النسائي والترمذي وابن ماجه وأحمد وصححه الألباني في السلسلة الصحيحة ]

"Hac ve umreyi birlikte yapın.(Yani umre yaptığınız zaman hac da yapın.Hac yaptığınız zaman umre de yapın.) Çünkü hac ile umre, körüğün demir, altın ve gümüşün üzerindeki kir ve pası giderdiği gibi, fakirliği ve (küçük) günahları siler götürür.Mebrur (kabul olunan) haccın sevabı, ancak cennettir."(Nesâî, Tirmizî, İbn-i Mâce, Ahmed ve başkaları rivâyet etmiş, Elbânî de, Sahihu’n-Nesâî, c: 2, s: 558’de hadisin sahih olduğunu belirtmiştir. Bkz: Silsiletu'l-Ehâdîsi'-Sahîha; hadis no: 1200).

Allah Teâlâ en iyi bilendir.

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi