آیا کسی که پیش از خواب سوره‌ی مُلک را گوش داده ثوابش مانند کسی است که آن را خوانده است؟

الحمدلله.

در مورد فضیلت خواندن سوره‌ی ملک، ترمذی (۲۸۹۱) روایت کرده که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: سوره‌ای از قرآن هست که سی آیه دارد، برای مردی آنقدر شفاعت کرد که مورد مغفرت قرار گرفت، و آن سوره‌ی تبارک الذی بیده الملک است شیخ آلبانی این روایت را در صحیح سنن ترمذی حسن دانسته است.

همینطور ترمذی (۲۸۹۲) از جابر ـ رضی الله عنه ـ روایت کرده که گفت: پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ نمی‌خوابید تا آنکه سوره‌ی الم تنزیل و تبارک الذی بیده الملک را بخواند. شیخ آلبانی رحمه الله آن را صحیح دانسته است.

و نسائی از ابن مسعود رضی الله عنه روایت کرده که گفت: هر کس تبارک الذی بیده الملک را هر شب بخواند خداوند با آن عذاب قبر را از وی باز می‌داردو ما در دوران پیامبر صلی الله علیه وسلم این سوره را مانعه (باز دارنده) می‌نامیدیم، و هر کس آن را هر شب بخواند کار بسیار زیاد و نیکی انجام داده است» شیخ آلبانی در صحیح الترغیب والترهیب آن را حسن دانسته است.

منظور ـ چنانکه از ظاهر حدیث برمی‌آید ـ این است که فضیلت وارده در حق کسی است که این سوره را بخواند. 

اما اینکه کسی صرفا گوش دهد بدون بدون آنکه بخواند، او را نمی‌توان قاری دانست، هر چند این کار نیز مشروع و همچنین مطلوب است. اما الزاما به اندازه‌ی قرائت اجر و فضیلت ندارد و دلیلی نیافته‌ایم که این دو در فضیلت برابر باشند.

بنابراین، هر کس می‌خواهد فضیلت وارده در احادیث را به دست آورد باید این سوره را بخواند و به گوش دادنش اکتفا نکند.

و اگر امکان قرائت نداشته باشد و توانست پس از قاری آیات را تکرار کند به ویژه اکنون که شنیدن و گوش دادن قرآن از طریق ابزار گوناگون امکان‌پذیر شده و می‌توان با شنیدن آیات تکرارش کرد، این کار نیز ان شاءالله خیر است و خوب و قرائت برای وی حاصل می‌گردد و چه بسا اجر او به سبب دشواری کارش بیشتر هم باشد.

اما کسی که نتواند هیچ یک از این کارها را انجام دهد یا برایش سخت بود و به همان گوش دادن که در توانش هست اکتفا کند، امیدواریم از پاداش قاری و فضایل وارد شده درباره‌ی قرائت آن محروم نگردد.

والله اعلم.