الحمدلله.
اولا:
مشروع در حال خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی آن است که مسلمان با نماز و ذکر و دعا و استغفار و صدقه و دیگر اعمال صالح به درگاه الله پناه آورد.
از ابومسعود انصاری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «خورشید و ماه دو نشانه از نشانه‌های الله هستند که الله با آنان بندگانش را بیم می‌دهد و آن دو برای مرگ کسی از مردم دچار گرفتگی نمی‌شود پس اگر از آنها چیزی دیدید نماز بگزارید و از الله بخواهید که آنچه بر شما رخ داده را از بین ببرد» به روایت بخاری (۱۰۴۱) و مسلم (۹۱۱) و این لفظ مسلم است.
و بخاری (۱۰۵۹) و مسلم (۲۱۵۶) از ابوموسی ـ رضی الله عنه ـ روایت کرده‌اند که گفت: خورشید گرفته شد پس پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ از بیم آنکه قیامت باشد برخاستند و به مسجد رفتند و نمازی گزاردند با طولانی‌ترین قیام و رکوع و سجودی که [تا آن هنگام] هرگز ندیده بودم چنین کنند و فرمودند: «این نشانه‌هایی است که الله می‌فرستد و برای مرگ کسی یا زندگی کسی نیست، بلکه الله با آن بندگانش را بیم می‌دهد، پس اگر چیزی از آن را دیدید به ذکر و دعا و استغفار او پناه ببرید».
ابن بطال ـ رحمه الله ـ می‌گوید:
«این سخن ایشان که «پس به یاد الله و دعا و استغفارش پناه ببرید» را بخاری در باب «الذکر فی الکسوف» آورده. وی می‌گوید: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ به دعا و استغفار در این هنگام امر نموده چنانکه به نماز امر کرده است.
و این نشان می‌دهد که در هنگام کسوف از آنها تنها نماز خواسته نشده بلکه از آنها خواسته شده هر آن کاری که باعث نزدیکی‌شان به الله می‌شود را انجام دهند، از نماز و دعا و استغفار و دیگر کارها».
(شرح صحیح البخاری ابن بطال: ۳/۳۲).
زن نیز در این مورد همانند مرد است زیرا نصوص در این باره عام است، بنابراین در حق او همان چیزی که در حق مردان مشروع است از جمله نماز و دعا و استغفار و صدقه و دیگر عبادات، مشروع است.
اما اگر زن مانعی شرعی داشته باشد و نتواند نماز بگزارد بقیهٔ کارهایی که در این شرایط می‌تواند انجام دهد برایش باقی می‌ماند، مانند دعا و صدقه و استغفار و ذکر و دیگر اعمالی که باعث نزدیکی به الله می‌شود.
برای فایدهٔ بیشتر، پاسخ سؤال شمارهٔ (26753 ) را ببینید.
والله اعلم.