Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem ve Sahabeler Spor Yaparlar mıydı?

Allah’a hamd olsun.

Ebu Hureyre’den (r.a) rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Güçlü mümin, Allah katında zayıf müminden daha hayırlı ve daha sevimlidir. Tümünde de hayır vardır.” (Muslim 2664)

Bu güçlülük hem vücut gücü hem de iman gücünü kapsar. Bu konuyu (10238) nolu sorunun cevabında açıkladık.

Yüce Allah şöyle dedi: “Peygamberleri onlara, “Allah, size Tâlût’u hükümdar olarak gönderdi.” dedi. Onlar: “O bizim üzerimize nasıl hükümdar olabilir? Biz hükümdarlığa ondan daha lâyığız. Ona zenginlik de verilmemiştir.” dediler. Peygamberleri şöyle dedi: “Şüphesiz Allah, onu sizin üzerinize (hükümdar) seçti, onun bilgisini ve vücut gücünü artırdı.” Allah, mülkünü dilediğine verir. Allah, lütfu geniş olandır, hakkıyla bilendir.” (Bakara 247)

“Bilgice ve vücutça gücünü artırdı” Yani onu ilim ve vücut bakımından sizden üstün kıldı. Zira mülk/hükümdarlık bu iki konuyla kemale erer. Bu iki husustan biri zayıflarsa hükümranlık dengesizleşir. Şayet bir kimse vücut bakımından güçlü ancak ilim ve görüş bakımından zayıf olursa zorbalık olur. Meşruiyete aykırı ve hikmetsiz davranır. Şayet ilim ve görüş bakımından güçlü ancak vücut bakımından zayıf olursa bildiklerini uygulayamaz ve yine dengesiz olur. (Tefsirussadi s. 107)

İnsanın vücut bakımından güçlü ve sağlıklı olması, Allah’ın itaatine ve ibadetine daha kolay yerine getirmesini sağlar. Namaz, oruç, hac ve cihad gibi ibadetler sağlıklı vücut gerektirir. Zayıf ve hasta olan kimse birçok ibadeti icra edemez. İbn Amr’dan (r.a) rivayetle Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: "Bir adam bir hastayı ziyaret ettiği zaman:  

“Ey Allah’ım, (bu) kuluna şifa ver. Senin (rızan) için düşmanınla (ve düşmanlarınla) savaşır ve senin rızan için namaz kılmaya gider." diye dua etsin." (Ebu Davud 3107, Elbani hasen dedi.)

Vücudu güçlendiren oyun ve spor egzersizleri yaparken dikkat edilmesi gereken İslami adaplardan bazıları şöyledir:

-Sevabı Allah’tan beklemek, elde ettiği güçle ibadeti yapmak ve mazlumlara yardım etmeyi amaçlamak.

-Yapılan spor türünün şeriata aykırı olmaması gerekir. Oyuncuların birbirlerine eğilmesi, yüze vurmak, avreti örtmemek, kumar/bahis oynamak vb. yasaklardan uzaklaşmak gerekir.

-Spor aktivitelerinin ibadetler, ana ve babaya iyilik yapmak gibi önceliklere engel olmaması gerekir.

-Spor amacıyla büyük miktarlarda para harcamaması gerekir çünkü bu israf olur. Her durumda ekonomik davranmak gerekir. Daha fazla bilgi için (218489 ) nolu soruların cevaplarına bakınız.

Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in zamanımızda bilinen spor oyunlarını ve egzersizleri yaptığına dair delil bulunmamaktadır. Yüce Allah peygamberi her yönüyle mükemmel kılmıştı, vücut ve iman açısından mükemmel bir insandı. Bununla birlikte sünnette rivayet edilen şu bilgiler mevcuttur:

Birincisi:

Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in Rukâne İslam’a girmeden onunla güreş yapması. Zira Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem onu yere sermiştir. (Ebu Davud 4078, Elbani hasen demiştir)

İkincisi:

Eşi Aişe (r.a) ile yarış yapması.

Aişe’den (r.a) rivayet olunduğuna göre kendisi şöyle demiştir: “Peygamber (s.a.v) ile beraber bir seferdeyken o zaman zayıf bir kızdım ve henüz kilo almamıştım. Sahabelere: “İlerleyin.” dedi. Herkes ilerleyince bana “Gel yarışalım.” dedi. Yarışta onu geçtim ve sustu. Bir süre sonra şişmanlayınca onunla bir müsabaka daha yaptım, bu sefer o beni geçti ve gülerek şöyle dedi: "İşte bu (benim seni geçmem), şunun (daha önceki senin beni geçmenin) karşılığıdır." (Ebu Davud 2578, Ahmed 26277, Elbani sahih dedi)

Üçüncüsü:

Atış yapmak.

Seleme b. el-Ekva' r.a dedi ki: "Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem, Eslemoğulları’ndan ok atma yarışı yapan birkaç kişinin yanından geçti. Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu: Ey İsmail oğulları, ok atınız. Çünkü sizin babanız da ok atıcısı idi. Haydi atınız ve ben filan oğullarıyla beraberim." (Seleme) Dedi ki: "Ve iki takımdan birisinin ellerini tuttu. Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem: “Ne oluyor size, niye atmıyorsunuz?” deyince onlar: “Ey Allah'ın Resulü, sen onlarla beraberken nasıl atarız?” dediler. Bu sefer: “Atınız, ben hepinizle beraberim.” diye buyurdu." (Buhari 3373)

Şüphesiz sahabeler at biniciliği, savaş teknikleri ve koşu konularında eğitim görürlerdi. Kuvvet ve yetenek açısında çok güçlüydüler. Ancak bu spor türleri zaman ve mekâna göre farklılık gösterir.

Yüzme konusunda ise Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’den şöyle bir rivayet aktarılmıştır:

“Allah'ın zikrinden olmayan her şey oyundur. Ancak şu dört şey öyle değildir: Kişinin hanımıyla oynaşması, atını terbiye etmesi, belli iki hedef arasında yürümesi ve yüzmeyi öğrenmesi.” (Nesai 8889, Elbani sahih dedi) 

Ancak Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in yüzdüğüne dair bir rivayet bilmiyoruz.

“Çocuklarınıza yüzmeyi, ok atmayı ve ata binmeyi öğretin.” rivayetinin ise bu şekliyle aslı yoktur. Ancak yakın bir anlamda şu şekilde rivayet edilmiştir: “Oğullarınıza yüzmeyi ve atışı öğretin, kadınlara örgüyü öğretin.” Bu hadis ise çok zayıftır. (Zayıf hadis silsilesi Şeyh Elbani 3876-3877)

En iyisini Allah bilir.