الحمدلله.
بله جایز است که مسلمان از میقات فقط نیت عمره کند و هرگاه عمرهاش تمام شد و از احرام بیرون آمد در مکه بماند تا آنکه برای حج در روز هشتم ذی الحجه از همان جایش در مکه احرام کند، و این را حج تمتع گویند، زیرا وی در سفر خود یک عمره و یک حج را انجام داده و بین آن از احرام بیرون آمده است.
بنابراین تمتع آن است که انسان در ماههای حج یعنی شوال و ذوالقعده و دههی نخست ذی الحجه عمره را انجام دهد و سپس در همان سال حج را نیز انجام دهد.
برای شخص متمتع لازم است که در مکه قربانی کند و قربانیاش بر فقرای آنجا توزیع گردد؛ اما اگر قیمت قربانی را نداشت سه روز در اثنای حج و هفت روز پس از بازگشت به شهرش روزه گیرد، زیرا الله متعال میفرماید:
فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ فِي الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْكَ عَشَرَةٌ كَامِلَةٌ [بقره: ۱۹۶]
(پس هر کس از [اعمال] عمره به حج پرداخت [باید] آنچه از قربانی میسر است [ذبح نماید] و آنکس که [قربانی] نیافت [باید] در هنگام حج سه روز روزه [بدارد] و چون برگشت هفت [روز دیگر روزه شود] این ده [روز] تمام است).
برای انسان جایز است که فقط حج را [بدون عمره] انجام دهد، به این صورت که در میقات نیت حج کند و نیت عمره نکند و تا روز هشتم در احرام خود باقی بماند، سپس حجش را کامل کند. در این حالت هَدی (قربانی) بر عهدهی وی نیست.
همینطور جایز است که حجش را به صورت قِران انجام دهد، به این صورت که حج و عمره را همراه با هم از میقات نیت کند، سپس وقتی که به مکه رسید طواف و سعی کند و از احرام بیرون نیاید، بلکه تا پایان اعمال حج در احرام باقی بماند. در حالت قِران مانند تمتع قربانی لازم است.
بنابراین سه نُسُک وجود دارد که هر یک جایز است، هر چند تمتع بهتر است.
پیشتر در پاسخ به سوالات (31822) و (27090) به بیان این مساله پرداختهایم.
والله اعلم