الحمدلله.
اولا: بیمههای تجاری ـ با همهٔ انواع آن ـ از جمله قراردادهای حرام است که جایز نیست کسی در آن مشترک شود مگر از روی اجبار. پیشتر در پاسخ به سوال شمارهٔ (8889) به این مسئله پرداختهایم.
ثانیا:
حرمت اشتراک در این بیمهها به معنی حرمت گرفتن خسارت از شرکت تامین ـ در صورتی که ملزم به پرداخت خسارت به آسیب دیدهها از سوی راننده باشد ـ نیست.
بنابراین، اشکالی ندارد که دیهٔ قتل خطا یا آسیب دیده در حادثهٔ رانندگی را از هر جهتی که ملزم به پرداخت آن شده ـ شرکت بیمه یا هر جهتی دیگر ـ دریافت کند، زیرا کسانی که مستحق دیه شدهاند اصحاب حقاند و مسئول حلال یا حرام بودن معاملهٔ طرف دیگر با شرکت بیمه نیستند.
از شیخ ابن جبرین دربارهٔ گرفتن خسارت از شرکت بیمه پرسیدیم، ایشان چنین پاسخ دادند: جایز است؛ زیرا این شرکتها مسئولیت هر حادثهای که توسط شخص طرف بیمه رخ دهد را بر عهده گرفتهاند و تا وقتی که آنها ملزم به پرداخت خسارت هستند از دریافت آن خودداری نمیشود و در این حالت شخصی که مرتکب تصادف رانندگی شده (رانندهٔ خاطی) اگر حادثه به سبب خطای او رخ داده در صورت فوت مصدوم تنها ملزم به کفارهٔ قتل خطا است.
والله اعلم