Allah’a hamd olsun.
Birincisi: Müslüman, mazeret olmadan bir namazın vakti geçinceye kadar geciktirmesi caiz değildir. Her kim namazın vakti geçinceye kadar namazı kılmazsa büyük bir günah işlemiş olur. Bu konuda vacip olan Allah’a tövbe edip bir daha namazı geciktirmemek ve vaktine kılmak üzere azim göstermektir.
Bununla birlikte şayet her kim uyku veya unutkanlıktan dolayı namazı geciktirirse mazereti ortadan kalkar kalkmaz hemen namazı kılması gerekir. Daha detaylı bilgi için (20882) nolu sorunun cevabına bakınız.
İkincisi: Eda edilen namazda eda olarak niyet etmek şart olmadığı gibi kaza edilen namazda da kaza olduğuna dair niyet getirmek şart değildir. Özellikle mazeret uyku veya unutkanlık olursa kaza sayılmaz eda olarak kılınır.
Şeyhulislam İbn Teymiye Rahimehullah şöyle dedi: “Her kim uyuduğu için veya unuttuğu için bir namazı kaçırırsa o namazı kılma vakti uyandığı vakit veya hatırladığı vakittir. O vakitte kılması gerekir başka vakti yoktur.” (Mecmu Fetava 24/57)
Fıkıh alimlerin çoğu namazı kılınırken namazın eda mı, kaza mı diye belirlemenin şart olmadığı görüşündedir. Bununla birlikte alimler, bu konuda şöyle bir detay vermektedirler:
Hanefiler: Şayet kişi kılacağı namazı belirlerse namazı doğrudur. İster eda ister kaza niye etsin geçerlidir. Fahrulislam ve başkası Usul kitabında eda ve kaza konusunda şöyle dedi: Kaza yerine eda ve aksi şekilde niyet getirmek namazın geçerliliğini etkilemez.
Şafiiler şöyle dediler: Namazda eda veya kaza olarak belirlemenin şartı hususunda birkaç görüş ile ele alınmıştır: En tercihli görüşe göre kaza veya eda niyetinin şart olmamasıdır. Zira Şafii mezhebinde bulutlu bir havada ictihadla namaz kılan kişinin namazı kabul edilir, aynı şekilde esir olan bir kişi eda niyeti tuttuğu oruç vakit dışında olsa bile orucu geçerlidir.
Hanbeliler şöyle dediler: Namazın eda veya kaza olarak belirlemek şart değildir.
Bunun üzerine bahsettiğiniz şekilde kıldığınız namaz geçerlidir. Bir şey yapmanıza gerek yoktur. Ancak namazı vaktinden geciktirdiğin için tövbe etmen gerekir, tüm namazları vaktinde kılmaya, hatta ezan okunduktan sonra mescitlerde kılmaya özen göstermeniz gerekir.
Ayrıca nafile namazlarını çokça kılmanızı tavsiye ederiz, zira nafile namazları farz namazlarda oluşan eksikliği telafi edecektir. Bu konuda daha detaylı bilgi için (90143) ve (147624) nolu soruların cevaplarına bakınız.
En iyisini Allah bilir.