الحمدلله.
نماز تراویح به اجماع مسلمانان سنت است، چنانکه امام نَوَوی ـ رحمه الله ـ در «المجموع» بیان کرده است.
پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ نیز به انجام آن ترغیب نموده است، از جمله آنجا که می‌فرماید: «آنکه رمضان را از روی ایمان و احتساب [به نماز] بایستد گناهان گذشته‌اش آمرزیده می‌شود». به روایت بخاری (۳۷) و مسلم (۷۶۰).
بنابراین چگونه تراویح می‌تواند بدعت باشد حال آنکه پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ تشویق به ادای آن کرده و مسلمانان بر استحباب آن اجماع نموده‌اند؟!
شاید کسی که آن را بدعت گفته منظورش جمع شدن مردم برای ادای آن در مسجد باشد.
اما این نیز درست نیست زیرا پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ آن را همراه با اصحاب خود چند شب به جماعت در مسجد ادا کردند سپس از ترس آنکه بر مسلمانان فرض شود انجامش را ترک گفتند، سپس هنگامی که ایشان ـ صلی الله علیه وسلم ـ از دنیا رفتند و وحی قطع شد دیگر این ترس در میان نبود زیرا ممکن نبود چیز جدیدی پس از وفات پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ واجب شود، این بود که عمر ـ رضی الله عنه ـ مسلمانان را بر این کار یکجا نمود. پاسخ شمارهٔ (21740 ) را ببینید.
وقت نماز تراویح نیز از بعد از نماز عشاء تا قبل از طلوع فجر است. پرسش شمارهٔ (37768 ) را ببینید.
نماز تراویح تعداد رکعات معینی ندارد، بلکه جایز است آن را کمتر و بیشتر ادا کرد و هر دو صفتی که در سؤال آمده درست است و این بر اساس نظر اهل مسجد است که کدام روش برایشان مناسب‌تر است.
اما بهتر همان چیزی است که از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت شده که ایشان در رمضان و غیر رمضان قیام لیل را بیشتر از یازده رکعت ادا نمی‌کردند.
شیخ ابن عثیمین پس از ذکر تعداد رکعات تراویح می‌گوید:
«امر در این قضیه واسع است و کسی که یازده رکعت خوانده کار کسی که بیست و سه رکعت خوانده را انکار نکند و برعکس، بلکه مسئله فراخ است و جا دارد و الحمدلله». (فتاوی الشیخ ابن عثیمین: ۱/ ۴۰۷).
پرسش شمارهٔ (9036 ) را ببینید.
والله اعلم.